Công ty hàng không Mỹ Stratolaunch gây chú ý với chuyến bay thử nghiệm bằng động cơ đầu tiên của phương tiện siêu thanh mới dùng để nghiên cứu. Phương tiện mang tên Talon-A-1 (TA-1) phóng từ bụng máy bay vận chuyển khổng lồ Roc hôm 9/3 ở vùng ven biển California. TA-1 bay tới vận tốc gần Mach 5 (6.174 km/h) trước khi lao xuống biển như kế hoạch. Trong thử nghiệm trước đó hồi tháng 5/2023, phiên bản tiền nhiệm của nó là TA-0 chỉ chao liệng và truyền dữ liệu đo xa, theo Interesting Engineering.
Trong buổi thử nghiệm, máy bay Roc khổng lồ của Stratolaunch, máy bay lớn nhất thế giới với sải cánh rộng hơn sân bóng đá, đưa TA-1 bay vào không trung. Sau đó, Roc thả phương tiện lắp động cơ tên lửa ở phía trên bờ biển California. Zachary Krevor, giám đốc điều hành Stratolaunch, cho biết phương tiện TA-1 thu thập một lượng lớn dữ liệu rất có giá trị với khách hàng của họ. Krevor không tiết lộ độ cao chính xác và tốc độ bay của phương tiện do hợp đồng độc quyền.
TA-1 là phương tiện không người lái hoạt động bằng động cơ tên lửa có thể chở khối hàng lên tới 454 kg. Nó được thiết kế để phóng từ máy bay Roc có sải cánh 117 m và trang bị 6 động cơ. Roc có thể chở 3 phương tiện TA-1 cùng lúc rồi thả chúng ở độ cao và vị trí khác nhau. TA-1 sử dụng động cơ Hadley của Ursa Major, được thiết kế để đáp ứng những yêu cầu thương mại và an ninh quốc gia của Mỹ.
Thử nghiệm thành công là một thành tựu quan trọng đối với Ursa Major, công ty thiết kế, chế tạo và thử nghiệm Hadley trong chưa đầy 10 năm. Động cơ này cùng với nhiều sản phẩm khác của Ursa Major sẽ cho phép Bộ Quốc phòng Mỹ phát triển các giải pháp nhiệm vụ mới nhanh hơn và tăng cường chỉ số đo lường hiệu suất về tốc độ, tầm hoạt động và khối lượng hàng hóa. Hadley là động cơ tên lửa đốt theo giai đoạn, sử dụng oxy lỏng và kerosene dành cho phương tiện nhỏ tạo ra lực đẩy 22.241 N. Khách hàng có thể sử dụng Hadley để phóng khối hàng nhỏ lên quỹ đạo. Khác với động cơ tên lửa thông thường, Ursa Major sử dụng in 3D để đẩy nhanh quá trình sản xuất, cho phép công ty chế tạo động cơ trong vòng vài ngày.
Phương tiện TA-1 bay hôm 9/3 là phiên bản dùng một lần, nhưng Stratolaunch lên kế hoạch chế tạo phiên bản có thể tái sử dụng và hạ cánh trên đường băng sau mỗi chuyến bay. Theo công ty, mục tiêu cơ bản của chuyến bay thử nghiệm là chứng minh khả năng phóng an toàn trong không trung, khai hỏa động cơ, tăng tốc, bay đều lên cao và hạ cánh có kiểm soát trên mặt nước. Chuyến bay thử nghiệm này là thành quả sau nhiều tháng chuẩn bị và kiểm tra. Stratolaunch đã thực hiện hai chuyến bay vào tháng 12/2023 và tháng 2/2024, trong đó TA-1 được vận chuyển bởi Roc với bình nhiên liệu đẩy nhưng không tách ra.
Stratolaunch có trụ sở ở Cảng hàng không vũ trụ Mojave trên sa mạc Mojave ở phía bắc Los Angeles. Công ty được thành lập bởi nhà đồng sáng lập Microsoft là Paul G. Allen, người qua đời năm 2018, không lâu trước khi Roc thực hiện chuyến bay đầu tiên vào tháng 4/2019. Trọng tâm của Stratolaunch hiện nay là tập trung vào nghiên cứu và phát triển bay siêu thanh, thu hút sự quan tâm của quân đội Mỹ và nhiều khách hàng khác. Công ty đang lên kế hoạch tiến hành nhiều chuyến bay thử nghiệm hơn với TA-1 trong tương lai, cũng như phát triển phương tiện siêu thanh lớn hơn là TA-Z, có thể bay ở tốc độ Mach 10 (12.348 km/h).
An Khang (Theo Interesting Engineering)