Trí tuệ nhân tạo đang thu hút quan tâm của doanh nghiệp Việt

Ngày 27/10, "Diễn đàn Trí tuệ nhân tạo Việt - Australia" được tổ chức trực tuyến dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy. Ngoài các diễn giả là các chuyên gia hàng đầu về AI trong nước và thế giới có bài thuyết trình và chia sẻ ý kiến, diễn đàn thu hút sự quan tâm của hàng trăm đại biểu tham gia, hàng chục nghìn lượt quan tâm trên các nền tảng trực tuyến.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho rằng, sự quan tâm đã chứng minh mối quan tâm mạnh mẽ tới sự phát triển về AI của Việt Nam và Australia.

Ông nhận định, AI đang trở thành một trong những công nghệ chủ chốt góp phần phát triển kinh tế xã hội của các quốc gia. Tại Việt Nam, từ đầu năm 2021, Thủ tướng đã phê duyệt Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030. Chiến lược có mục tiêu thúc đẩy nghiên cứu ứng dụng để AI trở thành công nghệ chủ chốt trong cách mạng công nghiệp 4.0, góp phần phát triển kinh tế xã hội, dần đưa Việt Nam trở thành trung tâm khu vực về nghiên cứu ứng dụng AI trên thế giới.

Ông cho biết, Chương trình hợp tác đổi mới sáng tạo Việt Nam - Australia (Aus4Innovation) tập trung vào việc phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo tại Việt Nam và kết nối các đối tác đổi mới sáng tạo hai nước. Theo đó, mục tiêu của diễn đàn là thúc đẩy kết nối nghiên cứu, ứng dụng AI, các doanh nghiệp trong lĩnh vực AI góp phần tạo ra sự thay đổi kinh tế xã hội cũng như các thách thức trong lĩnh vực này, giúp Việt Nam - Australia ứng dụng các công nghệ mới để tối ưu hóa và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ông Mark Tattersall, Phó Đại sứ Australia tại Việt Nam tin rằng, với việc thúc đẩy khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo giữa hai nước sẽ là nền tảng thúc đẩy tăng trưởng bền vững và cải thiện cuộc sống của người dân. Chương trình Aus4Innovation ra đời năm 2018 cũng nhằm mục đích thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chia sẻ kinh nghiệm thực tế.

Ông ghi nhận kết quả sau 3 năm triển khai, một mạng lưới hợp tác trí tuệ nhân tạo Việt Nam - Australia đã được hình thành vào tháng 8/2020 trong bối cảnh Covid-19. Khi đó buộc phải tìm các giải pháp, ứng dụng công nghệ phục hồi kinh tế, giảm thiểu nguy cơ đứt gãy, giảm những tác động tiêu cực đối với cuộc sống của người dân do đại dịch gây ra. "AI là một trong những cơ hội được Bộ Khoa học và Công nghệ xác định ứng dụng để phục hồi kinh tế và Aus4Innovation luôn đồng hành" ông Mark Tattersall nói. Ông cũng nhắc lại nhiều kết quả hiện thực hóa Chiến lược được thực hiện từ đầu năm như các hội thảo chuyên đề được tổ chức thảo luận về giá trị của AI trong y tế, giáo dục, kinh tế... tổ chức ngày hội AI Việt Nam.

Công nghệ AI có mặt trong mọi lĩnh vực

Tại diễn đàn các diễn giả đã chia sẻ nhiều câu chuyện về ứng dụng công nghệ AI, các lĩnh vực tiềm năng cũng như giải pháp để kết nối giữa nghiên cứu và ứng dụng, kết nối các tổ chức trong nước và thế giới trong lĩnh vực AI.

TS Stefan Hajkowicz, Tổ chức Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Australia CSIRO cho biết, AI đang được ứng dụng ở các lĩnh vực trong cuộc sống. Tại Australia AI ứng dụng trong robot trồng cây tự động, công nghệ thị giác máy tính phát hiện tình trạng mệt mỏi của tài xế, xe tải tự động, cảm biến phát hiện các điểm đứt gãy cần bảo dưỡng, hệ thống thông tin địa lý giám sát lây lan cháy rừng hay thiết bị bay không người lái...

Chung quan điểm này, TS Quân Phạm, PI.Exchange cho biết, công ty startup do anh sáng lập và điều hành đã đưa công nghệ AI giúp các doanh nghiệp đơn giản hóa quy trình và họ đã phát triển rất nhanh hơn.

Ở Việt Nam, công nghệ AI cũng được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực. TS Bùi Hải Hưng, Tổng Giám đốc Công ty VinAI cho biết, VinAI đã làm chủ một số công nghệ như học máy, thị giác máy tính, nhận diện khuôn mặt, xử lý ngôn ngữ tự nhiên...

Theo TS Hưng, các kết quả nghiên cứu sẽ được tận dụng để phát triển các sản phẩm có giá trị thương mại như công nghệ nhận diện khuôn mặt, ứng dụng công nghệ AI theo dõi và nhận diện mệt mỏi của tài xế, tránh tai nạn có thể xảy ra.

Thực tế khi Covid-19 bùng phát đã mang lại nhiều triển vọng phát triển công nghệ AI. Ông Thắng Trần, Giám đốc nghiên cứu Vietnamsiliconvaley cho biết, các nhà đầu tư đang quan sát và nắm bắt cơ hội trong lĩnh vực AI sau đại dịch. Lúc này các doanh nghiệp cần dựa vào khoa học dữ liệu để duy trì lợi thế cạnh tranh. Nhiều doanh nghiệp nỗ lực ứng dụng AI để tự động hóa quy trình, cắt giảm chi phí, đảm bảo ổn định dòng tiền và các yếu tố tài chính trong khủng hoảng.

Ông Thắng đưa ra ví dụ, mới đây, doanh nghiệp khởi nghiệp Momo đã mua lại doanh nghiệp khởi nghiệp AI để nâng cao năng lực của họ. Ông tin rằng các doanh nghiệp startup AI sẽ là lĩnh vực hấp dẫn, thu hút nhiều sự quan tâm. Nhiều doanh nghiệp đã sử dụng AI hiệu quả, như công ty CyberPurify đã sử dụng AI để lọc các nội dung trên internet giúp trẻ em sử dụng an toàn hơn, có những giải pháp giúp các nhà mạng viễn thông tiết kiệm đến 90% chi phí nhân lực. EM&AI cung cấp một giải pháp AI toàn diện cho các trung tâm chăm sóc khách hàng toàn thế giới để nâng cao trải nghiệm cho khách hàng, giảm chi phí hoạt động đến 60%.

Minh họa thêm về các ứng dụng AI, ông Vũ Hồng Chiên, Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo Quy Nhơn (QAI), Tập đoàn FPT cho biết, QAI có một hệ sinh thái các sản phẩm từ các ứng dụng không dùng giấy tờ bằng nhận dạng tín hiệu quang, nhà máy thông minh hay chẩn đoán bệnh ung thư... QAI cũng đang có các dự án hợp tác với các cơ sở hàng đầu trên thế giới với các lĩnh vực như thị giác máy tính, xử lý ngôn ngữ tự nhiên.

Hiện cộng đồng AI tại Quy Nhơn được xây dựng dành cho các kỹ sư, chuyên gia đam mê phát triển trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam."Chúng tôi không chỉ phát triển các giải pháp AI mà còn tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực AI cho tương lai", ông Chiên nói. Mục tiêu đến năm 2025, Quy Nhơn trở thành thung lũng về trí tuệ nhân tạo của châu Á.

Xây dựng cộng đồng AI Việt Nam – Autralia

Ông Thắng Trần cho rằng, AI là công nghệ đột phá nhưng khó, phức tạp và mới ở Việt Nam. "Để tham gia vào AI, các startup phải mất từ một đến hai năm, trong khi Việt Nam không đủ nhân lực và tài năng AI, nên khó tuyển người", ông Thắng nói. Các startup có khoảng trống công nghệ, trong khi hầu hết các khách hàng tiềm năng cũng như đầu tư đã rất phát triển công nghệ, hiểu rõ công nghệ lõi. Trong khi đó thị trường quỹ đầu tư mạo hiểm ở Việt Nam còn non trẻ, dù đã có 100 quỹ đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam nhưng nhiều doanh nghiệp còn e ngại đầu tư vào các startup trong lĩnh vực AI.

Theo đó, các chuyên gia cho rằng, việc hình thành cộng đồng AI sẽ giúp các doanh nghiệp, người nghiên cứu có thể tận dụng thế mạnh lẫn nhau cùng phát triển.

Bà Sue Keay, Giám đốc Điều hành Queensland AI chia sẻ kinh nghiệm cách Queensland AI Hub xây dựng cộng đồng AI .Từ năm 2014, khi công nghệ deeplearing bắt đầu có những ảnh hưởng trên thế giới, tại Queensland đã hình thành các nhóm AI để đáp ứng nhu cầu với hơn 3.000 thành viên. Queensland AI Hub được thành lập từ cộng đồng này, mục tiêu là xây dựng hệ sinh thái về AI gồm các chuyên gia nhiều lĩnh vực khác nhau và người đang ứng dụng AI trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

"Ban đầu Chính phủ đã cấp kinh phí cho hoạt động này", bà Sue Keay nói và cho biết Australia có nhiều chương trình khác nhau để hỗ trợ doanh nghiệp, phát triển nguồn nhân lực, tài năng AI.

"Việt Nam có thể xây dựng mạng lưới gắn kết doanh nghiệp AI tại Australia và Việt Nam, xây dựng môi trường phát triển cho các công ty, trao đổi tài năng AI...", bà Sue Keay gợi ý. Xây dựng một cộng đồng sẽ giảm bớt e ngại của mọi người với AI.

Bà Đoàn Kiều My, Trưởng Làng Công nghệ Tiên phong, Techfest 2021 cho rằng, trở ngại lớn nhất trong kết nối cộng đồng công nghệ về AI cũng như các công nghệ tiên phong là nâng cao nhận thức cho cộng đồng. Sẽ phải mất một thời gian để khỏa lấp khoảng trống về nhận thức đó. "Chúng tôi đề xuất nên có các chương trình chuyển giao công nghệ, hợp tác đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh chia sẻ tri thức, kết nối các diễn đàn để có nhiều kinh nghiệm...", bà My nói.

Tại Việt Nam, Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Việt Nam (NIC) được thành lập năm 2019, mục tiêu là hỗ trợ các nhà sáng tạo, doanh nghiệp, thúc đẩy nền kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo. NIC cũng hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp tiếp cận các nguồn lực để phát triển nhanh; hỗ trợ và kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam và phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao, chất lượng cao của Việt Nam từ 5-10 năm tới.

Việt Nam phát triển hệ sinh thái, thu hút đầu tư mạo hiểm về AI

Ở phiên thảo luận, PGS. TS Bùi Thu Lâm,Tổng Thư ký Câu lạc Bộ Khoa- Trường- Viện Công nghệ Thông tin (FISU) chia sẻ một số sáng kiến thúc đẩy cộng đồng AI Việt Nam - Australia. Theo đó, mục tiêu của kết nối cộng đồng AI là hỗ trợ nhà khoa học, chuyên gia, tổ chức nghiên cứu, đào tạo, các doanh nghiệp, kết nối và hợp tác với các đối tác trên thế giới. Trong đó, FISU là nơi tập hợp các chuyên gia.

Ông cũng cho biết, Bộ Khoa học và Công nghệ đang có nhiều hoạt động tạo điều kiện thúc đẩy các đối tác phát triển, hình thành cộng đồng AI Việt Nam - Australia. Tuy nhiên, cần có kế hoạch hành động, đặt ra các mục tiêu cụ thể để đẩy mạnh kết nối. Khi hình thành mạng lưới, cần có người điều hành chung, đảm bảo sự phát triển bền vững bằng các hoạt động cụ thể như giảng dạy nghiên cứu giữa các tổ chức của hai quốc gia, các hoạt động kinh doanh, xây dựng chính sách, quản lý nhà nước về AI...

Bà Sue Keay cho rằng, đại diện các trường đại học, tổ chức nghiên cứu, doanh nghiệp, cần xây dựng một nền tảng trong đó các bên liên quan kết nối với nhau. Trong đó phải thành lập các tiểu nhóm, phân ban để hoạt động đi vào trọng tâm. Hiện đã có mạng lưới các nhà khoa học Việt Nam tại Australia, có thể tận dụng mạng lưới này làm nòng cốt xây dựng mạng lưới AI.

Ông Stefan Hajkowics từ CSIRO cho biết, CSIRO đầu tư khá lớn vào AI, kết quả là một trung tâm về AI tại Australia sẽ được khai trương trong thời gian tới. "Chúng tôi đang tuyển dụng rất nhiều vị trí trong lĩnh vực AI. Chúng tôi mong được cộng tác với các đồng nghiệp Việt Nam", ông Stefan nói.

Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết, Việt Nam cũng đang xây dựng đang xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp AI ở Việt Nam. Hệ sinh thái đó sẽ thu hút các quỹ đầu tư mạo hiểm. Thứ trưởng hy vọng sẽ có các công ty khởi nghiệp từ Australia tham gia cùng các công ty startup tại Việt Nam. Với sự hỗ trợ của các quỹ đầu tư mạo hiểm trong và ngoài nước, doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam có thể tham gia thị trường hoạt động kinh doanh tại Australia.

Kết thúc diễn đàn, Thứ trưởng Bùi Thế Duy hy vọng hai nước sẽ tiếp tục có nhiều hơn các hoạt động kết nối trong lĩnh vực AI, hình thành cộng đồng AI không chỉ từ hai quốc gia mà phát triển thành rộng rãi khắp thế giới.

Tô Hội