Phát hiện dấu tích của dơi ma cà rồng khổng lồ "draculae" từ 100.000 năm trước

Xương hàm của loài dơi sống cách đây 100.000 năm đã được xác nhận là thuộc loài dơi ma cà rồng khổng lồ đã tuyệt chủng.

Xương hàm của loài Desmodus draculae vừa được các nhà khảo cổ tìm thấy trong một hang động ở Argentina, phát hiện này đang giúp lấp đầy những khoảng trống khổng lồ trong lịch sử của những loài động vật tuyệt vời này, và có thể cung cấp một số manh mối về lý do tại sao những con dơi này cuối cùng lại tuyệt chủng.

Xương hàm của loài Desmodus draculae

Dơi ngày nay vô cùng đa dạng. Chúng chiếm khoảng 20% tổng số các loài động vật có vú được biết đến, sau khi xuất hiện và bùng nổ chủng loài 50 triệu năm trước. Do đó, bạn có thể nghĩ rằng hồ sơ hóa thạch chứa đầy thông tin về loài dơi, việc lập biểu đồ lịch sử tiến hóa và sự đa dạng hóa của chúng sẽ có sẵn nhiều dữ liệu để thu thập.

Điều đó là không chính xác. Hồ sơ hóa thạch dơi cực kỳ nghèo nàn và thiếu sót. Có nghĩa là mọi khám phá đều có giá trị, đặc biệt là khi nói đến dơi ma cà rồng.

Nhà cổ sinh vật học Mariano Magnussen thuộc Phòng thí nghiệm Cổ sinh vật của Bảo tàng Khoa học Tự nhiên Miramar ở Argentina cho biết: “Chúng là họ dơi duy nhất trên thế giới khơi dậy sự tò mò từ truyền thuyết của Transylvania và bá tước Dracula đáng sợ.

Nhưng trên thực tế, chúng là động vật ôn hòa, ăn máu của động vật, và đôi khi là con người, trong vài phút mà không gây khó chịu... Điều tồi tệ duy nhất là chúng có thể truyền bệnh dại hoặc các bệnh khác nếu bị nhiễm. Tất nhiên tổ tiên thời tiền sử cũng có những hành vi tương tự.”

Ngày nay, chỉ có 3 trong số khoảng 1.400 loài dơi được biết đến là dơi ma cà rồng, hay còn gọi là Desmodontinae - những loài chỉ sống bằng máu của các sinh vật khác, hành vi này được gọi là hematophagy.

Cả ba chỉ có thể được tìm thấy ở Trung và Nam Mỹ: dơi ma cà rồng thông thường (Desmodus rotundus), dơi ma cà rồng chân lông (Diphylla ecaudata) và dơi ma cà rồng cánh trắng (Diaemus youngi).

Dơi ma cà rồng chân lông (Diphylla ecaudata)

Ba loài này có vẻ rất liên quan mật thiết với nhau, điều này cho thấy rằng hematophagy chỉ tiến hóa một lần ở loài dơi, và tất cả các loài dơi ma cà rồng - còn tồn tại và đã tuyệt chủng - đều phân chia ra từ một tổ tiên chung.

Hóa thạch của loài dơi ma cà rồng đã tuyệt chủng có thể giúp chúng ta làm sáng tỏ lý do tại sao các loài dơi ma cà rồng khổng lồ biến mất. Và phát hiện mới về loài D. draculae có rất nhiều ý nghĩa.

Nhà cổ sinh vật học Santiago Brizuela thuộc Đại học Quốc gia Mar del Plata ở Argentina nói với trang ScienceAlert rằng: “Tầm quan trọng của các hóa thạch là rất quan trọng, di tích hóa thạch của dơi rất hiếm ở Argentina.

Nó cũng xác nhận sự hiện diện của loài này ở vĩ độ trung bình và trong kỷ Pleistocen (2,5 triệu đến 11,7 nghìn năm trước). Đây là một trong những ghi nhận lâu đời nhất, nó chưa được biết đến trong kỷ Pliocene( 5,4 - 2,4 triệu năm trước)."

Chúng ta đã biết về sự tồn tại của D. draculae kể từ khi nó được mô tả chính thức lần đầu tiên vào năm 1988, nhưng vẫn chưa biết nhiều về nó. Nó được biết là sống trong kỷ Pleistocen ở Trung và Nam Mỹ, cho đến khá gần đây: một số di tích đã được phát hiện chưa đủ để hóa thạch, cho thấy rằng nó có thể đã chết cách đây vài trăm năm.

Nó cũng là loài dơi ma cà rồng lớn nhất từng tồn tại - lớn hơn khoảng 30% so với họ hàng gần nhất của nó, loài dơi ma cà rồng phổ biến ngày nay, với sải cánh ước tính khoảng 50 cm.

Xương hàm được phát hiện rất đặc biệt. Nó được phục hồi từ trầm tích kỷ Pleistocen trong một hang động không xa thị trấn Miramar của Buenos Aires. Điều này rất quan trọng vì vào thời điểm dơi sinh sống, hang này là hang của một con lười khổng lồ, có khả năng thuộc họ Mylodontidae.

Ảnh minh họa D. draculae trong hang lười khổng lồ

Đây có thể là một manh mối rất lớn về cách những con dơi sinh sống. Một số nhà nghiên cứu nghĩ rằng D. draculae ăn máu động vật gặm nhấm hoặc hươu, nhưng những người khác nghi ngờ rằng con mồi của nó là megafauna, một nhóm động vật lớn của từng vùng hoặc từng thời kỳ. Việc tìm thấy hài cốt của một con dơi có liên quan chặt chẽ đến môi trường sống của Mylodontidae có thể đã củng cố cho giả thuyết thứ hai.

Nếu vậy, điều này sẽ phù hợp với giả thuyết rằng loài dơi ma cà rồng khổng lồ đã suy giảm sau sự tuyệt chủng của megafauna khoảng 10.000 năm trước - mặc dù vậy, chỉ với một mẫu vật duy nhất, không thể đưa ra phán quyết cuối cùng.

"Điều này có hai khả năng," Brizuela nói. "Một, nó sống ở đó và cũng hút máu những con vật trong hang; khả năng khác là con dơi là mồi của cú vọ và được mang vào hang."

Cuối cùng, hóa thạch có thể tiết lộ điều gì đó về khí hậu cổ đại của khu vực. Loài dơi ma cà rồng phổ biến thường sinh sống cách nơi phát hiện hài cốt dơi cổ đại khoảng 400 km về phía bắc. Các nhà nghiên cứu cho biết, điều này cho thấy khí hậu của khu hóa thạch cách đây 100.000 năm khác với ngày nay.

Điều này cũng cho thấy rằng sự suy giảm và cuối cùng là sự tuyệt chủng của D. draculae có thể có nhiều yếu tố góp phần - không chỉ là không có con mồi, mà còn là khí hậu ngày càng khắc nghiệt.

Tham khảo: ScienceAlert