Tín hiệu từ người ngoài hành tinh có thể là "lời trăng trối" bi thảm

Từ hàng ngàn năm trước, con người đã mơ về những thế giới khác, nhưng khi công nghệ cho phép chúng ta thực sự lắng nghe vũ trụ, thì sự im lặng bao trùm lại là điều khiến nhiều người cảm thấy đáng sợ nhất.

Mới đây, Giáo sư David Kipping từ Đại học Columbia đã đưa ra "Giả thuyết Eschatian", một góc nhìn mới mẻ nhưng nhuốm màu u tối về cuộc tiếp xúc đầu tiên (First Contact).

Nghịch lý của sự văn minh: Càng tiên tiến càng... vô hình?

Lâu nay, chúng ta thường tìm kiếm người ngoài hành tinh dựa trên giả định rằng họ cũng có nhiều điểm tương đồng giống như chúng ta, đặc biệt là sự quan tâm tới nguồn năng lượng. Bởi vậy, các nhà khoa học săn lùng những "Quả cầu Dyson" - siêu cấu trúc bao quanh các ngôi sao để hút năng lượng, hoặc các dấu hiệu của sự bành trướng thiên hà và coi đó là những dấu hiệu của nền văn minh ngoài hành tinh.

Tuy nhiên, Kipping lại lật ngược vấn đề bằng một lập luận sắc bén: "Bất kỳ nền văn minh nào đủ tiên tiến đều có thể hòa mình vào với tự nhiên". Một xã hội thực sự trưởng thành và tồn tại lâu dài sẽ phải học cách sống bền vững, tiết kiệm năng lượng và không để lại "dấu vết carbon" hay rác thải nhiệt. Chính sự hoàn hảo đó khiến họ trở nên "yên tĩnh" và vô hình trước các kính viễn vọng của chúng ta.

Ngược lại, ai sẽ là kẻ dễ bị phát hiện nhất? Chính là những nền văn minh non trẻ, bất ổn và đang tàn phá hành tinh của mình, giống như nhân loại hiện nay.

Giả thuyết Eschatian lập luận rằng những nền văn minh dễ bị phát hiện nhất chính là những nền văn minh đang ở giai đoạn bất ổn định, tiêu thụ năng lượng vô tội vạ và gây ô nhiễm môi trường. Giai đoạn này thường ngắn ngủi vì nó không bền vững, dễ dẫn đến sự sụp đổ.

Kipping so sánh điều này với các siêu tân tinh. Dù cái chết của một ngôi sao là sự kiện hiếm gặp so với vòng đời hàng tỷ năm của nó, nhưng vì vụ nổ quá sáng (quá "ồn ào"), nên chúng ta có thể phát hiện ra hàng ngàn siêu tân tinh mỗi năm. Tương tự, một nền văn minh đang trong cơn hấp hối, "vùng vẫy dữ dội trước khi kết thúc", sẽ phát ra tín hiệu mạnh mẽ nhất.

Thậm chí, trong những giây phút cuối cùng, khi đối mặt với sự diệt vong nội tại, nỗi sợ hãi về kẻ thù bên ngoài sẽ tan biến. Họ có thể dồn toàn bộ năng lượng còn lại để phát đi một tín hiệu cầu cứu, hoặc đơn giản là một thông điệp "chúng tôi đã từng tồn tại" vào hư không. Đó chính là những "tiếng hét lớn trong đêm" mà Kipping cho rằng chúng ta nên tìm kiếm.

Thay đổi chiến lược tìm kiếm

Nếu giả thuyết này đúng, thay vì tìm kiếm những công trình vĩnh cửu, các nhà thiên văn học nên quét bầu trời để tìm các tín hiệu "thoáng qua" - những đợt bùng phát năng lượng ngắn ngủi rồi vụt tắt.

Điều này vẽ nên một viễn cảnh ảm đạm cho cuộc tiếp xúc đầu tiên. Chúng ta có thể sẽ không gặp gỡ những người bạn mới để trao đổi kiến thức, mà thay vào đó là đóng vai những nhà khảo cổ học vũ trụ, lắng nghe những lời trăng trối của những xã hội đã tự hủy diệt chính mình. Một lời cảnh tỉnh sâu sắc từ vũ trụ dành cho chính tương lai của Trái Đất.