Tại Triển lãm SemiExpo Vietnam 2025, ngày 7/11 ở Hà Nội, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương cho biết Việt Nam xác định "bán dẫn là công nghệ chiến lược, đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, khẳng định vị thế quốc gia".
Theo ông, Việt Nam tham gia ngành này với một số tiềm năng, thuận lợi, như vị trí địa chính trị chiến lược, nằm ở trung tâm Đông Nam Á, gần các trung tâm sản xuất chip hàng đầu, giúp Việt Nam thuận lợi trong việc đón dòng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu. Độ mở kinh tế cao cùng mạng lưới hiệp định thương mại tự do rộng khắp cũng tạo điều kiện cho các tập đoàn công nghệ dễ dàng đầu tư và hợp tác.
Ngoài ra, Việt Nam có nền sản xuất điện tử quy mô lớn với kim ngạch xuất khẩu phần cứng đạt hơn 132 tỷ USD trong năm 2024, cùng lực lượng lao động trẻ, dồi dào, với 1,9 triệu người làm việc trong lĩnh vực công nghệ và hơn 7.000 kỹ sư thiết kế chip. Nhưng lợi thế lớn nhất, theo Thứ trưởng, "là quyết tâm chính trị mạnh mẽ và xuyên suốt từ lãnh đạo cấp cao nhất trong việc thúc đẩy phát triển lĩnh vực này".
Để tận dụng các lợi thế trên, Chính phủ đã ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2050, tóm tắt bằng công thức C = SET +1, với C - chip bán dẫn; S - specialized (chuyên dụng, chip chuyên dụng); E - electronics (điện tử, công nghiệp điện tử); T - talent (nhân tài, nhân lực); + 1 ý nói Việt Nam là điểm đến mới an toàn của chuỗi cung ứng toàn cầu về công nghiệp bán dẫn.
Công thức gồm bốn tư tưởng cốt lõi. Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương diễn giải, tư tưởng đầu tiên là tập trung nguồn lực, cơ chế ưu đãi đặc biệt để nghiên cứu, thiết kế, sản xuất phát triển chip chuyên dụng, thúc đẩy phát triển bền vững các ngành công nghiệp điện tử, IoT.
Tư tưởng thứ hai là gắn sự phát triển của công nghiệp bán dẫn với công nghiệp điện tử. "Phát triển công nghiệp bán dẫn phải nằm trong tổng thể phát triển ngành công nghiệp điện tử Việt Nam", ông nói.
Thứ ba, Việt Nam sẽ ưu tiên đầu tư phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, với mục tiêu trở thành trung tâm nhân lực bán dẫn toàn cầu, có khả năng tham gia sâu vào ngành công nghiệp bán dẫn.
Cuối cùng, Việt Nam sẽ tận dụng vị thế địa chính trị và mối quan hệ hợp tác chiến lược để trở thành điểm đến mới trong chiến lược đa dạng chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu.
Công thức C = SET + 1 của Chính phủ cũng là định hướng hành động cho doanh nghiệp Việt. Ông Nguyễn Cương Hoàng, Giám đốc Trung tâm bán dẫn Viettel, cho biết họ đang tập trung vào các dòng chip chuyên dụng, phục vụ 5G, IoT và an ninh mạng.
Mảng công nghiệp điện tử được Viettel hình thành năm 2010, giờ trở thành "bệ phóng cho quá trình thương mại hóa sản phẩm bán dẫn" của tập đoàn. "Với chữ T - talent, chúng tôi phát triển đội ngũ nhân lực với mục tiêu thu hút 100 nhân tài hàng đầu quốc gia, đào tạo các chuyên gia công nghệ thuộc tầm thế giới", ông Hoàng cho hay.
Trong chiến lược bán dẫn, Viettel xác định trọng tâm xây dựng nhà máy sản xuất chip đầu tiên của Việt Nam, đồng thời phát triển các dòng chip công nghệ cao do chính doanh nghiệp thiết kế. Mục tiêu là làm chủ công nghệ lõi, tạo ra sản phẩm có thể ứng dụng thực tế trong các ngành kinh tế chủ chốt.
Theo ông Nguyễn Cương Hoàng, thách thức lớn nhất là năng lực, hệ sinh thái và thị trường. Đào tạo còn khoảng cách với thực tế, chuỗi cung ứng nội địa chưa hoàn chỉnh và nhu cầu sử dụng chip trong nước chưa đủ mạnh để thúc đẩy sản xuất quy mô lớn. "Cách tiếp cận của Viettel là thực dụng, hướng tới kết quả đầu ra", ông nhấn mạnh.
Chia sẻ tại sự kiện, Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương cho biết các bộ ngành liên quan đã ban hành nhiều cơ chế chính sách để phát triển nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực bán dẫn như ưu đãi thuế thu nhập cá nhân, doanh nghiệp, ưu đãi xuất nhập khẩu, thành lập quỹ nghiên cứu, quỹ hỗ trợ đầu tư, hình thành hạ tầng dùng chung để thúc đẩy công nghiệp bán dẫn Việt Nam. Ông kỳ vọng Hiệp hội Bán dẫn Toàn cầu (SEMI) "đóng vai trò cầu nối, trở thành lực đẩy phát triển ngành công nghiệp bán dẫn".
Tính đến tháng 11, Việt Nam có hơn 170 dự án đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực bán dẫn với tổng vốn gần 11,6 tỷ USD, tập trung ở hai công đoạn chính là thiết kế chip và đóng gói, kiểm thử. Khoảng 60 doanh nghiệp thiết kế, 8 dự án đóng gói - kiểm thử và hơn 20 doanh nghiệp sản xuất, cung ứng vật liệu, thiết bị đã hiện diện tại Việt Nam, trong đó có các tên tuổi như Intel, Amkor, Hana Micron, Coherent, VDL.
Trọng Đạt - Lưu Quý
- Mục tiêu 50.000 kỹ sư bán dẫn - 'chỉ sợ thiếu, không sợ thừa'
- Đài Loan hỗ trợ đào tạo nhân lực bán dẫn cho Việt Nam
- Chuyên gia Việt Nam và thế giới bàn về phát triển nguồn nhân lực số
- 'Nhân lực bán dẫn Việt còn thiếu độ dày trong đào tạo, nghiên cứu'
- Mục tiêu 50.000 kỹ sư bán dẫn - 'chỉ sợ thiếu, không sợ thừa'
- Đài Loan hỗ trợ đào tạo nhân lực bán dẫn cho Việt Nam
- Chuyên gia Việt Nam và thế giới bàn về phát triển nguồn nhân lực số
- 'Nhân lực bán dẫn Việt còn thiếu độ dày trong đào tạo, nghiên cứu'
Góp ý kiến tạo
Bạn có thể đặt mọi câu hỏi, vấn đề về Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi số trực tiếp cho Bộ Khoa học và Công nghệGửi góp ý