'Biểu tượng mới' của khởi nghiệp Việt Nam

17:01

TP HCM - Tòa nhà Sihub được kỳ vọng trở thành đầu mối startup của TP HCM và cả nước, tương tự Block71 của Singapore hay Station F của Paris (Pháp).

Đặt giữa trung tâm TP HCM tại phường Xuân Hòa, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP HCM (Sihub), thuộc Sở Khoa học và Công nghệ, có thiết kế mặt kính và cột trắng hiện đại. Tòa nhà có tổng diện tích 17.000 mét vuông, tương đương hai sân bóng đá, với ba tầng hầm và chín tầng nổi, được kỳ vọng trở thành nơi hội tụ của hầu hết nhân tố cần thiết của một hệ sinh thái, từ công ty khởi nghiệp, vườn ươm, quỹ đầu tư mạo hiểm đến kết nối quốc tế, qua đó gắn kết hệ sinh thái khởi nghiệp hiện phân mảnh.

Đại diện Sở Khoa học và Công nghệ cho biết dự án được thai nghén cách đây gần chục năm. Từ 2016-2017, TP HCM ban hành chương trình thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với kỳ vọng tạo ra những startup công nghệ có khả năng cạnh tranh toàn cầu. Hệ sinh thái khởi nghiệp của thành phố tăng trưởng mạnh 4-5 lần cả về số lượng startup lẫn quỹ đầu tư và cơ sở ươm tạo, kéo theo nhu cầu về một không gian hội tụ đủ lớn và đủ hiện đại.

"Cơ sở trước đây của Sihub bằng chưa tới 1/10 diện tích hiện nay, chỉ đủ phục vụ cho hoạt động kết nối, liên kết, đào tạo, gần như không còn chỗ cho những thành phần khác của hệ sinh thái", bà Đặng Thị Luận, quyền Giám đốc Sihub, nói. "Vì thế, việc kết nối chủ yếu diễn ra qua các sự kiện rời rạc, khó duy trì liên tục. Sự phân mảnh khiến startup phải tìm đến nhiều nơi khác nhau để được hỗ trợ, khiến quá trình phát triển bị chậm nhịp và tốn kém".

Sihub ra đời là câu trả lời cho áp lực kể trên. Không chỉ tạo ra khu vực làm việc chung, tòa nhà còn là hạ tầng chiến lược, nơi các ý tưởng được kết nối với nguồn lực, công nghệ và vốn đầu tư, tạo đòn bẩy để hệ sinh thái vươn lên. Mô hình này cũng phù hợp với xu hướng toàn cầu về thúc đẩy khởi nghiệp: quy tụ tất cả mảnh ghép cần thiết vào một chỗ để sự gần gũi về địa lý giúp kết nối nhanh chóng, đồng thời tạo ra "hiệu ứng va chạm", kích thích vòng lặp phản hồi và phát triển tương tự "sự tiến hóa, tăng tốc trong một khu rừng đa dạng".

Không dừng ở việc cung cấp không gian và kết nối, Sihub được kỳ vọng thành bệ phóng cho cá nhân, tổ chức mang tinh thần đổi mới sáng tạo. Lợi thế này đến từ các chính sách hỗ trợ đặc thù của thành phố, Sở Khoa học và Công nghệ (đơn vị chủ quản Sihub) có vai trò đầu mối triển khai. Một trong đó là hỗ trợ tài chính không hoàn lại. Các dự án khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo ở ba giai đoạn gồm tiền ươm tạo, ươm tạo và tăng tốc có thể được cấp vốn "mồi" từ 40 triệu đến 400 triệu đồng, trở thành đòn bẩy giúp startup hoàn thiện sản phẩm, chứng minh mô hình và thu hút thêm nguồn đầu tư xã hội. Hiện đã có 233 dự án được phê duyệt trong tổng số gần 2.000 dự án nằm trong mục tiêu hỗ trợ của thành phố trong 5 năm.

"Với một công ty khởi nghiệp, vốn mồi rất quan trọng", Nguyễn Hoàng Minh, nhà đồng sáng lập và CEO công ty quản lý năng lượng thông minh IoTeamVN, nói. "Thời gian đầu, chúng tôi phải triển khai mô hình thí điểm nhằm có số liệu thuyết phục những khách hàng đầu tiên. Điều này ngốn không ít vốn. Nếu có hỗ trợ vốn từ khu vực công như hiện nay, có lẽ chúng tôi cũng dễ thở hơn".

Một chính sách khác là cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) cho phương tiện bay không người lái (UAV) và xe tự hành cũng được TP HCM thúc đẩy và Sihub là đầu mối hỗ trợ triển khai. "Tại đây, các nhà sáng tạo có thể phát triển và thử nghiệm công nghệ trong môi trường thực, thu thập dữ liệu, đồng thời nhận phản hồi nhanh từ cơ quan quản lý và người dùng mà không phải lo ngại nhiều về rủi ro pháp lý hay cấp phép", bà Luận nhấn mạnh, thêm rằng Sở Khoa học và Công nghệ thành phố đã thu hút 5 hồ sơ đăng ký tham gia ban đầu.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ, startup công nghệ hiện đóng góp 20-24% GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn) cho TP HCM. Thành phố đang đặt tham vọng lớn hơn: vào top 100 hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu trong 5 năm tiếp theo. Sihub là một cỗ máy chiến lược góp phần hiện thực hóa mục tiêu.

Tuy vậy, tương tự các mô hình trung tâm khởi nghiệp trên toàn cầu, việc duy trì sự cân bằng giữa tốc độ phát triển và chất lượng bền vững là thử thách lớn. Theo giới chuyên gia, startup có thể hào hứng với cơ hội, nhưng chỉ khi có cơ chế vận hành minh bạch và hỗ trợ thực chất, trung tâm mới thực sự trở thành "trái tim đổi mới" của thành phố.

Hiện tại, trung tâm đã triển khai nền tảng tư vấn "một cửa", cho phép startup tiếp cận tất cả dịch vụ cơ bản, từ tư vấn pháp lý, tài chính, sở hữu trí tuệ, nghiên cứu và phát triển đến huấn luyện, kết nối thị trường, tìm kiếm nguồn tài chính tại một địa điểm. Điều này tạo điều kiện cho startup vận hành liền mạch, giảm thời gian và công sức.

Ngô Hà