TV Mohandas Pai, Chủ tịch quỹ đầu tư Aarin Capital, sinh ra tại Bengaluru năm 1958. Ông lớn lên khi thành phố có dân số chưa đến một triệu, gần như không có điểm tương đồng nào với thành phố 14 triệu dân đông đúc ngày nay.
Nằm trên cao nguyên Deccan, Bengaluru có thời tiết mát mẻ, mùa hè dễ chịu và mùa đông ôn hòa, trái ngược với sự khắc nghiệt ở nhiều siêu đô thị khác của Ấn Độ. Bengaluru từng được mệnh danh là là "Thành phố Vườn" với nhiều cây xanh và công viên được chăm sóc cẩn thận. Đây cũng là nơi nghỉ dưỡng yêu thích của người về hưu và các gia đình muốn tránh xa cái nóng của vùng đồng bằng nông nghiệp phía nam.
"Đó từng là một thị trấn nhỏ xinh đẹp, không tắc đường, không ôtô, chỉ vài chiếc xe buýt. Chúng tôi thường chơi đùa trên đường phố, ra sân chơi cricket, đến thư viện, đạp xe tới trường đại học hay đi dạo đường dài. Cuộc sống rất dễ chịu, chẳng có chuyện gì xảy ra cả", Mohandas Pai nhớ lại.
Tuy nhiên, mọi chuyện thay đổi hoàn toàn sau vài chục năm. Năm 1983, Infosys, hiện là công ty dịch vụ IT lớn thứ hai Ấn Độ, chuyển trụ sở chính đến Bengaluru vì nhận thấy nơi này có không gian rộng và giá thuê thấp. Nhiều công ty khác nối gót, bao gồm cả Wipro, đối thủ ngành IT của Infosys. Từ đầu những năm 1990 đến nay, Bengaluru trải qua quá trình đô thị hóa để chuyển đổi thành trung tâm công nghệ lớn, được ví như một "Thung lũng Silicon" châu Á. Quá trình đó thúc đẩy sự phát triển không ngừng của các công trình xây dựng và bất động sản.
Theo nghiên cứu của Viện Khoa học Ấn Độ (IISc), giai đoạn 1973-2023, diện tích xây dựng tại Bengaluru, bao gồm các công trình bêtông và bề mặt lát cứng, tăng 11,5 lần. Ngược lại, diện tích mặt nước giảm 70%, từ 2.324 xuống còn 696 ha.
Theo công ty tư vấn bất động sản Knight Frank, nửa đầu năm nay, 1,7 triệu m2 diện tích văn phòng được mua hoặc thuê tại Bengaluru, chiếm 1/3 tổng giao dịch cùng loại của Ấn Độ. Con số này còn lớn hơn tổng số hợp đồng thuê văn phòng mới tại thành phố trong năm 2024.
Khoảng 1/3 trong số hơn 1.800 Trung tâm Năng lực Toàn cầu (GCC) của Ấn Độ hiện nằm ở Bengaluru. Những trung tâm này tuyển hàng trăm nghìn lao động cho công việc văn phòng và kỹ thuật số, trở thành động lực tăng trưởng mới và quan trọng cho nền kinh tế Ấn Độ trong bối cảnh cuộc đua AI toàn cầu đang nóng lên.
Theo báo cáo "Thị trường công nghệ toàn cầu: Những địa điểm nhân tài hàng đầu năm 2025" của công ty dịch vụ bất động sản Colliers, Bengaluru xếp thứ sáu trong số các thành phố công nghệ toàn cầu tốt nhất. Đây cũng là thành phố duy nhất của Ấn Độ vào top 20.
Tuy nhiên, làn sóng đầu tư từ ngành công nghệ và sự phát triển chóng vánh khiến Bengaluru "nghẹt thở". Thành phố gặp khủng hoảng nước sạch, rác thải, khí hậu vốn ôn hòa dần nóng hơn đáng kể do diện tích cây xanh giảm và biến đổi khí hậu tác động, tình trạng tắc nghẽn thường xuyên diễn ra do tốc độ phát triển về cơ sở hạ tầng không theo kịp tốc độ gia tăng dân số.
Theo Financial Times, trong khuôn viên văn phòng của những công ty công nghệ như Google hay Microsoft tại Bengaluru, khách ghé thăm sẽ thấy mình như đang ở Thung lũng Silicon (Mỹ) thực thụ với đầy đủ nhà ăn, nhà trẻ, phòng gym. Tuy nhiên, bất kỳ sự nhầm tưởng nào về địa lý đều sẽ biến mất nếu phải đi làm vào các ngày trong tuần, khi nhân viên có thể cần tới bốn tiếng lái xe qua đoạn đường 15 km.
Các dự án metro, vốn được kỳ vọng giúp giải quyết ùn tắc, lại liên tục chậm trễ. Tổng thể, 10 năm sau khi được phê duyệt, 40 trong 75 km của giai đoạn II dự án Metro Bengaluru vẫn chưa hoàn thành, chi phí đội từ 3 tỷ lên 4,6 tỷ USD.
Nhiều dự án đường bộ cũng chậm tiến độ. Một số đoạn đường bị đào xới dang dở để lắp đặt hệ thống thoát nước thải, đường ống và cáp điện. Theo Times of India, nhiều nơi trong thành phố vẫn còn rãnh đào lớn để hở, những con đường bị cạo lớp bề mặt và phải cấm xe cộ lưu thông suốt hàng tháng.
Theo cơ quan giao thông bang Karnataka, Bengaluru cần 10.000 xe buýt nhưng hiện chỉ có 6.000 xe, khiến phương tiện cá nhân tràn ngập đường phố. Điều này cộng với những dự án giao thông chậm tiến độ làm tăng tình trạng tắc nghẽn. Theo báo cáo giao thông năm 2024-2025 của công ty công nghệ định vị TomTom, Bengaluru đứng thứ hai ở Ấn Độ và thứ ba toàn cầu về tốc độ giao thông chậm nhất.
Ngoài giao thông tệ, Bengaluru cũng đối mặt với khủng hoảng nước. Đầu năm ngoái, thành phố thiếu nước trầm trọng nhưng đến cuối năm lại ngập úng do lượng mưa lớn và hệ thống thoát nước kém.
Theo CNN, thành phố cần khoảng hai tỷ lít nước cho 14 triệu cư dân mỗi ngày. Nhưng V. Ram Prasat Manohar, Chủ tịch hội đồng cấp nước và xử lý nước thải thành phố, cho biết con số này giảm tới 50% đầu tháng 3/2024. Người dân được khuyến cáo tiết kiệm nước, tắm cách ngày, sử dụng dao kéo dùng một lần và hạn chế giặt quần áo.
Năm nay, tình trạng thiếu nước giảm bớt, nhưng ngập úng vẫn tiếp diễn. Hai vấn đề này đều có cùng nguyên nhân: Bengaluru là một "khu rừng bêtông".
Theo nghiên cứu công bố hồi tháng 7 của TV Ramachandra, nhà khoa học khí hậu tại Trung tâm Khoa học Sinh thái, cùng đồng nghiệp, 88% diện tích Bengaluru đang được các cấu trúc bêtông che phủ. Khi nhựa đường lan khắp thành phố, Bengaluru cũng mất khả năng hấp thụ nước. Ramachandra giải thích với CNN: "Không có thảm thực vật. Không có cách nào để quá trình bổ sung nước ngầm diễn ra ở các tầng đất bên dưới. Đây là một vấn đề lớn".
Ramachandra đã cảnh báo về khủng hoảng nước ở Bengaluru hơn một thập kỷ qua. Ông chia sẻ: "Đây là hệ quả của sự phát triển đô thị thiếu quy hoạch, nạn phá rừng nhanh chóng và cuộc khủng hoảng khí hậu đang diễn ra. Mọi người đều đang phải trả giá".
Thu Thảo tổng hợp