Ngày 7/6, tại Đà Nẵng, đã diễn ra hội nghị Fintech Đà Nẵng 2025 với chủ đề: “Mở khoá tương lai tài sản số”.
Bà Lynn Hoàng, Giám đốc Quốc gia Binance Việt Nam phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Lê Mỹ Theo bà Lynn Hoàng, Giám đốc Quốc gia Binance Việt Nam, chính sách trong lĩnh vực tài sản số đã có một quá trình tiến hoá ở các quốc gia trên thế giới.
Bitcoin xuất hiện từ năm 2009, nhưng phải đến giai đoạn 2017-2019 mới xuất hiện hình thức phát hành dưới dạng tiền điện tử (crypto), lúc này còn gọi là thời kỳ của ICO (Đợt chào bán đầu tiên - Initial Coin Offering).
Thời kỳ này giống như một cuộc viễn chinh miền Tây hoang dã. Các dự án lúc ấy chỉ cần có một sách trắng (whitepaper), có ý tưởng tốt và đội ngũ mạnh là có thể gọi vốn và được đầu tư lên tới hàng chục triệu USD.
Các quốc gia lúc này chưa nghĩ thị trường tiền điện tử có thể lớn như vậy, họ chủ yếu đưa ra các cảnh báo để nhà đầu tư tránh bị rủi ro, lừa đảo và các vấn đề liên quan đến rửa tiền.
Đến giai đoạn 2020 – 2022, sau Bitcoin halving, thị trường tiền điện tử bước sang một chương mới, vốn hoá tăng một cách đột biến, lúc này các nhà lập pháp mới bắt đầu chú ý đến lĩnh vực tại sản số.
Lúc này các tổ chức như Lực lượng Đặc nhiệm Tài chính (FATF), hay tại hội nghị thượng đỉnh G7 và G20 của các cường quốc thế giới, bắt đầu thảo luận về tài sản số. Các luật lệ sơ khai về tài sản số bắt đầu hình thành.
Một số nước thấy đây là cơ hội mặc dù chưa biết tốt hay xấu đã nắm bắt trước như UAE và Singapore; các nước này đã đưa ra các chương trình thí điểm về tài sản số.
Đáng chú ý lúc này Trung Quốc và Ấn Độ lại cấm các giao dịch liên quan đến tiền mã hoá. Đến bây giờ, Trung Quốc (thông qua Hong Kong) và Ấn Độ mới có những chính sách mở cửa cho tài sản số. Riêng ở Mỹ các quy định liên quan nhiều đến luật chứng khoán.
Từ năm 2023 đến nay, nhiều chính sách liên quan đến lĩnh vực này xuất hiện: Châu Âu đã ban hành luật về MiCA, Dubai có VARA, và Hong Kong có SFC.
Theo bà Lynn Hoàng, đã có những khung pháp lý riêng cho tiền mã hóa, nhưng chúng sẽ rất khác nhau và khá phân mảnh, không giống nhau giữa các khu vực. Điều này gây ra rất nhiều khó khăn cho những công ty toàn cầu như Binance, vì phải tích hợp và tuân thủ pháp lý theo từng khu vực khác nhau.
Điều đó chứng minh rằng các quốc gia đã nhìn nhận tài sản số và blockchain sẽ tiếp tục tồn tại và là tương lai. Do đó, cần có những nghiên cứu sâu hơn cho đến thời điểm này. Điển hình là Việt Nam cũng đã và đang soạn thảo luật tài sản số và cũng đang lấy ý kiến để xây dựng khung chính sách thí điểm cho tài sản số.
Bà Lynn Hoàng cho biết, đến thời điểm này, toàn bộ những doanh nghiệp lớn hoạt động trong thị trường tài sản số ở các quốc gia đều phải tuân thủ bắt buộc các điều khoản như định danh khách hàng (KYC) và chống rửa tiền (AML). Đây gần như là một tiêu chuẩn cho tất cả các nền tảng và sẽ ngày càng khắt khe hơn.
Theo bà Lynn Hoàng, nếu cần học tập một mô hình chính sách điển hình về quản lý lĩnh vực này, Việt Nam nên học UAE.
Việt Nam nếu đi theo những mô hình như của Hồng Kông (Trung Quốc), Singapore, Mỹ thì chưa chắc đã phù hợp vì những mô hình này có vẻ đã cũ.
Vì thế mô hình trung tâm tài chính của UAE, đặc biệt là Dubai rất phù hợp nếu muốn có sự tăng trưởng nhanh chóng và vượt bậc trong lĩnh vực blockchain.
Cụ thể, ở UAE họ bắt đầu với tiền mã hóa rất sớm. Năm 2022, hai thành phố Abu Dhabi và Dubai của nước này đã cấp phép hoạt động cho các công ty trong lĩnh vực blockchain. Đáng chú ý, mặc dù cùng thuộc một quốc gia nhưng giấy phép ở hai nơi này là khác nhau.
Chính phủ Dubai cũng thành lập một trung tâm chuyên về tài sản số. Đến nay, trung tâm này đã giúp tăng 27,71% tỷ lệ nhân tài và những người có kỹ năng cao làm trong lĩnh vực tài sản số, di chuyển từ nước của họ sang Dubai để sinh sống.
Theo bà Lynn Hoàng, Việt Nam khi đưa ra hành lang pháp lý làm sao để không chênh lệch nhiều với đổi mới sáng tạo. Blockchain không chỉ là tài sản số mà nó còn là công nghệ thay đổi nhiều lĩnh vực khác nhau.
Nếu khung pháp lý quá khắt khe thì Việt Nam sẽ bị kìm hãm phát triển và bà hi vọng luật ở Việt Nam sẽ không có khác biệt nhiều so với các nước khác.
Ngoài ra bà cho rằng phân loại tài sản số cũng cần được rõ ràng hơn, cần có các bên tư vấn chính sách, doanh nghiệp cùng đồng hành với cơ quan quản lý để xây dựng hành lang pháp lý.
Bà Lynn Hoàng cho biết, Việt Nam có thể đi chậm hơn một chút nếu chưa sẵn sàng cho một khung pháp lý kích thích đổi mới sáng tạo.
Còn khi đưa ra các hành lang pháp lý thì luật cần hài hoà với thế giới để thu hút vốn đầu tư nước ngoài; Người dùng cảm thấy kích thích tham gia vào thị trường; Các công ty trong nước không thấy bị bỏ rơi trong cuộc chơi này, lúc này họ sẽ đăng ký hoạt động tại Việt Nam.
“Hiện rất nhiều công ty blockchain đang không đăng ký hoạt động và đặt trụ sở tại Việt Nam”, bà Lynn Hoàng nói.