Các nhà khoa học tìm thấy loài vi khuẩn khổng lồ ở vùng Guadeloupe thuộc nhóm đảo Tiểu Antilles, theo nghiên cứu công bố hôm 23/6 trên tạp chí Science. Thiomargarita magnifica có chiều dài tế bào trung bình hơn 9.000 micromet. Tế bào của phần lớn các loài vi khuẩn chỉ khoảng 2 - 750 micromet.
T. magnifica có thể phát triển tới 2 cm, theo đồng tác giả bài báo Jean-Marie Volland, nhà sinh vật học hải dương và nhà khoa học ở Phòng thí nghiệm nghiên cứu hệ thống phức tạp California. "Để hiểu rõ kích thước đó khổng lồ như thế nào đối với vi khuẩn, chúng ta có thể ví như tìm thấy một người cao ngang núi Everest", Volland chia sẻ.
Hơn 625.000 vi khuẩn 625,000 E. coli có thể đặt vừa trên bề mặt của một vi khuẩn T. magnifica. Tuy nhiên, bất chấp kích thước lớn, vi khuẩn này có bề mặt rất nguyên thủy, khác hẳn vi khuẩn sống trên thực vật và động vật sống.
Trước kia, giới nghiên cứu cho rằng vi khuẩn không thể phát triển tới kích thước quan sát được bằng mắt thường do cách chúng tương tác với môi trường và sản sinh năng lượng. Nhưng T. magnifica có mạng lưới màng trải rộng có thể tạo ra năng lượng nhờ đó nó không phụ thuộc vào hấp thụ dưỡng chất qua tế bào.
Volland có thể quan sát tế bào siêu lớn của T. magnifica nhờ chụp cắt lớp X quang, kính hiển vi quét laser đồng tiêu và kính hiển vi điện tử truyền qua. Khác với phần lớn vi khuẩn có vật liệu di truyền trôi nổi tự do bên trong tế bào, tế bào của T. magnifica chứa ADN bên trong những túi nhỏ có màng gọi là pepin.
"Phát hiện này rất thú vị và mở ra nhiều câu hỏi bởi cấu tạo đó rất hiếm thấy ở vi khuẩn. Trên thực tế, đấy là đặc điểm của tế bào phức tạp hơn, cấu thành cơ thể người hoặc động vật và thực vật. Chúng tôi muốn tìm hiểu pepin là gì và chính xác chúng làm gì, cũng như chúng đóng vai trò như thế nào trong việc tiến hóa theo kích thước khổng lồ ở vi khuẩn", Volland nói.
T. magnifica được phát hiện lần đầu tiên dưới dạng những sợi trắng mỏng trên bề mặt lá cây mục nát ở đầm lầy ngập mặn tại Guadeloupe, theo nghiên cứu. Chúng phát triển trên trầm tích ở đáy vùng nước giàu lưu huỳnh, nơi chúng tận dụng năng lượng hóa học của lưu huỳnh và sử dụng oxy từ nước ở xung quanh để sản xuất đường. T. magnifica cũng có thể tạo ra thức ăn từ carbon dioxide.
Do lớn hơn nhiều so với vi khuẩn bình thường, tế bào T. magnifica có thể tiếp cận cả lưu huỳnh và oxy trong môi trường sống tốt hơn. Có thể độ lớn của tế bào T. magnifica so với vi khuẩn khác có nghĩa chúng sẽ không bị động vật ăn.
Tanja Woyke, nhà khóa học ở Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley, cho rằng nhiều khả năng T. magnifica hoặc họ hàng của chúng cũng sinh sống ở các rừng đước khác trên khắp thế giới.
An Khang (Theo CNN)
- Tái dựng bộ gene vi khuẩn từ xác ướp 400 năm