Vì sao Núi Cầu Vồng có màu sặc sỡ?

Bảy màu sắc của Núi Cầu Vồng

Trong thời đại hình ảnh do trí tuệ nhân tạo tạo ra tràn ngập mạng xã hội, nhiều người lần đầu nhìn thấy núi Vinicunca (còn gọi là Núi Cầu Vồng), dễ cho rằng khung cảnh rực rỡ ấy là sản phẩm đã qua chỉnh sửa.

Thực tế, mọi sắc màu đều là thật. Núi Vinicunca thuộc dãy Andes nằm ở vùng Cusco, Peru, ở độ cao hơn 5.000 mét so với mực nước biển. Chính vị trí cao, khí hậu khắc nghiệt và lịch sử địa chất phức tạp đã tạo nên diện mạo độc nhất vô nhị.

Khi quan sát bằng mắt thường hoặc qua các thiết bị vệ tinh, sườn núi dốc đứng hiện ra với các dải màu nâu cát, đỏ tươi, vàng mù tạt, xanh lam, xanh ngọc và tím oải hương, xếp lớp như những nét cọ khổng lồ trên nền đá.

Theo Hiệp hội Địa chất Peru, núi Vinicunca có 7 dải màu chính, mỗi màu phản ánh thành phần khoáng chất khác nhau trong đá.

Cụ thể, các dải hồng hình thành từ đất sét đỏ, đá bùn và cát. Dải trắng là đá sa thạch và đá vôi. Sắc tím đến từ hỗn hợp đất sét vôi, canxi cacbonat và silicat. Màu đỏ là dấu vết của đá phiến sét giàu oxit sắt. Các mảng xanh lá và xanh ngọc xuất phát từ đất sét chứa khoáng ferromagnesian cùng oxit đồng.

Cuối cùng, sắc vàng, hay còn gọi là màu vàng mù tạt, liên quan đến lượng đá limonit và đá sa thạch vôi giàu sunfua.

Xói mòn tạo nên kiệt tác

Không giống nhiều ngọn núi khác, nơi các lớp đá nhiều màu bị chôn vùi sâu dưới bề mặt, Vinicunca trở nên ngoạn mục vì các tầng khoáng chất của nó lộ ra gần như trọn vẹn.

Qua hàng triệu năm, mưa, tuyết, gió mạnh và biến động nhiệt độ đã bào mòn sườn núi, làm lộ phần “ruột” đầy màu sắc bên trong. Hình ảnh này thường được ví như một viên kẹo khổng lồ bị “liếm” dần cho đến lõi.

Giới địa chất cho rằng nhiều ngọn núi lân cận có thể cũng ẩn chứa các lớp khoáng sắc màu tương tự, nhưng hiếm nơi nào có hình dạng sườn dốc sắc cạnh như Vinicunca để xói mòn phơi bày chúng rõ ràng đến vậy.

Điều thú vị là những màu sắc này không cố định. Sau các cơn mưa, độ ẩm làm màu trở nên đậm và tương phản mạnh hơn. Trong khi đó, vào mùa khô từ tháng 4 đến tháng 10, sắc độ dịu lại, tạo cảm giác mềm mại hơn.

Sự thay đổi ấy khiến Vinicunca trông như một bức tranh “sống”, khi nó phản ứng trực tiếp với thời tiết và ánh sáng. Chính sự kết hợp hiếm hoi giữa thành phần khoáng chất và hình thái địa hình đã biến Vinicunca thành hiện tượng địa chất nổi bật toàn cầu.