Con người vô tình tạo ra "trường lực" bảo vệ Trái Đất như thế nào?

"Người hùng" bất đắc dĩ

Trong hàng tỷ năm, từ trường Trái Đất đã đóng vai trò như một tấm khiên tự nhiên, bảo vệ hành tinh khỏi các tia vũ trụ và gió mặt trời. Từ trường này bẫy các hạt tích điện vào vành đai Van Allen, thường được hình dung như hai chiếc bánh donut khổng lồ lồng vào nhau bao quanh Trái Đất.

Tuy nhiên, dữ liệu từ các tàu thăm dò của NASA đã tiết lộ một sự thật đáng kinh ngạc: cấu trúc của vành đai này đã thay đổi, và "kiến trúc sư" đứng sau sự thay đổi đó chính là con người.

Thủ phạm, hay đúng hơn là "người hùng bất đắc dĩ" trong câu chuyện này, không phải là các vệ tinh hay trạm vũ trụ, mà là sóng vô tuyến tần số rất thấp (VLF - Very Low Frequency).

Sóng VLF từ lâu đã được sử dụng rộng rãi trong kỹ thuật quân sự và hàng hải, đặc biệt là để liên lạc với các tàu ngầm hoạt động sâu dưới lòng đại dương. Mặc dù mục đích ban đầu chỉ là truyền tin dưới mặt đất, nhưng các sóng năng lượng này lại rò rỉ ra ngoài khí quyển và lan truyền vào không gian.

Theo Phil Erickson, phó giám đốc tại Đài thiên văn Haystack của MIT, các tín hiệu VLF này tương tác mạnh mẽ với các hạt tích điện trong môi trường bức xạ năng lượng cao. Kết quả là chúng tạo ra một "bong bóng" nhân tạo bao quanh Trái Đất.

"Bong bóng VLF" đẩy lùi bức xạ nguy hiểm

Bong bóng VLF này hoạt động như một rào chắn, đẩy các hạt bức xạ nguy hiểm ra xa bề mặt hành tinh hơn. Khi so sánh dữ liệu hiện đại với các phép đo từ những năm 1960 (thời điểm việc sử dụng VLF còn hạn chế), các nhà khoa học nhận thấy rìa trong của vành đai bức xạ Van Allen đã bị đẩy lùi ra xa đáng kể.

Nói cách khác, sóng vô tuyến của con người đã vô tình "quét sạch" bức xạ ở vùng không gian gần Trái Đất, tạo ra một vùng đệm an toàn hơn. Nếu không có rào chắn nhân tạo này, vành đai bức xạ chết người có thể đã tiến sát bầu khí quyển của chúng ta hơn nhiều.

Mặc dù không phải là một "trường lực" khoa học viễn tưởng có thể chặn đứng mọi thứ, nhưng bong bóng VLF này đang chứng minh giá trị thực tiễn. Nó giúp làm chệch hướng một lượng đáng kể bức xạ vũ trụ có hại.

Mở ra hướng đi mới cho khoa học

Phát hiện tình cờ này đang mở ra một hướng đi mới cho các nhà khoa học.

Các cuộc thử nghiệm đang được tiến hành để xem liệu chúng ta có thể chủ động sử dụng các bộ phát VLF để tạo ra các tấm khiên tạm thời, bảo vệ các khu vực cụ thể hoặc các vệ tinh quan trọng khỏi những cơn bão mặt trời hủy diệt trong tương lai hay không.

Có vẻ như, trong khi mải mê phát triển công nghệ phục vụ đời sống, con người đã vô tình trang bị cho hành tinh một lớp giáp bảo vệ mới.