Việt Nam sắp có robot hình người tự sạc, tự đứng dậy

Không đứng ngoài xu thế đó, Việt Nam đang nỗ lực tiến tới để có thể làm chủ công nghệ lõi với những sản phẩm không chỉ để "biểu diễn" mà còn có khả năng vận hành bền bỉ, tham gia vào mục tiêu phát triển chung của xã hội.

Bên lề sự kiện Tuần lễ Khoa học và Công nghệ VinFuture, Tiến sĩ Nguyễn Trung Quân - Chủ tịch VinMotion - chia sẻ về hành trình từ phòng Lab ra thực tế và cơ hội vàng để Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất robot của khu vực.

Robot Việt Nam đã linh hoạt hơn

Chỉ sau chưa đầy 7 tháng kể từ khi thành lập, VinMotion đã giới thiệu 5 phiên bản robot hình người. Đến thời điểm hiện tại, VinMotion đã đạt thêm những đột phá công nghệ nào mới, thưa Tiến sĩ?

- Chúng tôi thực sự cảm thấy rất may mắn và tự hào khi đã có các màn biểu diễn robot thành công tại sự kiện sinh nhật lần thứ 32 của Tập đoàn Vingroup và đặc biệt là tại sự kiện triển lãm 80 năm thành tựu đất nước nhân dịp Quốc khánh 2/9.

Riêng trong khuôn khổ sự kiện triển lãm A80, đội ngũ VinMotion đã thực hiện hơn 150 buổi biểu diễn liên tục để phục vụ bà con nhân dân, mang robot Việt Nam đến gần hơn với cộng đồng.

Sau sự kiện đó, đội ngũ VinMotion cũng tiếp tục cải tiến mạnh mẽ công nghệ và sản phẩm của mình cả về phần cứng lẫn phần mềm.

Robot của chúng tôi hiện tại đã đi lại linh hoạt hơn, nhanh hơn rất nhiều so với 3 tháng trước đây. Phần AI cũng được tích hợp giao tiếp linh hoạt đa ngôn ngữ, đặc biệt là Tiếng Việt và Tiếng Anh. Chúng tôi sẽ sớm công bố những thành quả này trong thời gian sớm nhất.

Ngoài mẫu robot hiện tại, VinMotion còn có kế hoạch phát triển công nghệ hay sản phẩm nào khác biệt với những mẫu robot hiện tại trên thế giới?

- Hiện tại, chúng tôi đã và đang phát triển mẫu robot Motion 2.

Đây được xem là mẫu robot đột phá hơn rất nhiều so với Motion 1 mà chúng tôi đã ra mắt và trình diễn trước công chúng thời gian qua.

Tôi nghĩ sự khác biệt lớn nhất giữa robot của chúng tôi và các mẫu robot khác đó là chúng tôi tập trung giải quyết những yêu cầu thực tiễn để có thể triển khai robot với quy mô lớn trong tương lai thay vì chỉ demo trong phòng lab.

Cụ thể là, mẫu robot Motion 2 chúng tôi đã và đang hướng đến các khả năng chuyển động ưu việt vượt trội hơn cả người bình thường. Trong quá trình thiết kế, tôi cũng đặt ra ba tiêu chí rất quan trọng, tôi tạm gọi là tiêu chuẩn 3S để đảm bảo robot có thể vận hành liên tục được.

Đầu tiên là robot nếu có bị ngã phải tự đứng dậy được, thứ hai là tự thay pin hoặc tự sạc pin khi cần thiết và phần cứng cũng như cả hệ thống cần đảm bảo ở trạng thái hoạt động ổn định liên tục không nghỉ trong nhiều giờ.

Theo quan điểm của tôi, robot chỉ có thể hữu dụng nếu nó có thể vận hành liên tục 24/7 một cách ổn định mà không cần sự can thiệp trực tiếp của con người. Và đó cũng là một tiêu chí rất lớn mà chúng tôi đặt ra cho mẫu robot này.

Tầm nhìn của VinMotion là gì trong ngành công nghiệp robot hình người tại Việt Nam cũng như thế giới, thưa ông?

- Từ lúc thành lập công ty, chúng tôi luôn định hình để vươn lên cạnh tranh với công nghiệp robot hình người trên thế giới. Đội ngũ VinMotion luôn khao khát để có thể đóng góp đưa Việt Nam sánh vai với các cường quốc trên bản đồ công nghệ thế giới.

Mục tiêu của chúng tôi là phát triển robot hình người ngày càng trở nên linh hoạt, thông minh và đa năng để có thể dần đi vào cuộc sống ở nhiều mảng khác nhau, từ dịch vụ, công nghiệp, cho đến giúp việc gia đình.

Tôi biết đây là một mục tiêu rất lớn, nhưng tôi tin rằng đây là thời điểm vàng để chúng ta có thể mơ đến việc đó. Với sự hỗ trợ của Tập đoàn Vingroup và nội lực, khát khao vươn lên chứng minh bản thân của đội ngũ kỹ sư VinMotion, tôi tin rằng mục tiêu này không quá xa vời.

Tuy nhiên để đạt được điều đó, chúng tôi cần rất cố gắng, tập trung, luôn giữ vững niềm tin vào sứ mệnh và con đường mà mình đã chọn.

Việt Nam nổi lên là điểm sáng trong lĩnh vực robot hình người

Trong bối cảnh thế giới thiếu hụt kỹ sư robot, chi phí lao động tăng và xu thế dịch chuyển chuỗi cung ứng, VinMotion kỳ vọng Việt Nam có thể chiếm lĩnh vị trí nào trong chuỗi giá trị robot toàn cầu? Và chiến lược nào để biến Việt Nam thành một “hub” sản xuất - R&D robot của khu vực?

- Nếu tập trung đầu tư vào nền công nghiệp robotics hay Physical AI, tôi tin rằng Việt Nam có rất nhiều lợi thế.

Đặc thù của ngành robotics cần ba thứ rất quan trọng: Đầu tiên là nhân lực công nghệ cao cho phát triển phần mềm và AI; Thứ hai nền sản xuất linh hoạt cho làm mẫu và sản xuất phần cứng; và cuối cùng là niềm tin cũng như an ninh bảo mật trong việc triển khai ứng dụng.

Trong khi Mỹ đang nổi trội ở mảng nhân lực, Trung Quốc đang có ưu thế ở mảng sản xuất, thì Việt Nam nếu định vị đúng có thể nổi lên như một đối trọng có thể làm tốt đều ở cả 3 mảng này.

Với định hướng và sự hỗ trợ tốt của Chính phủ, tôi tin rằng Việt Nam có thể trở thành một đối trọng lớn, thậm chí là hàng đầu trong việc phát triển robotics của thế giới.

Đây là một mảng lớn, nhiều tiềm năng, nhưng mọi thứ đều mới bắt đầu. Xuất phát điểm của chúng ta không quá xa so với thế giới. Chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng là mình có thể làm tốt được nếu chúng ta có đủ niềm tin và sự tập trung cho việc đầu tư cho mảng này.

Theo tôi, đây là cơ hội vàng để Việt Nam có thể vươn lên ghi tên mình trên bản đồ công nghệ thế giới.

So với các công ty robot quốc tế như Boston Dynamics hay Hanson Robotics, VinMotion có lợi thế gì để cạnh tranh trên thị trường toàn cầu?

- Không chỉ riêng Boston Dynamics hay Hanson Robotics, theo quan điểm của tôi, VinMotion có một số lợi thế cạnh tranh có thể tận dụng như sau:

Thứ nhất, Việt Nam có một nền sản xuất rất linh hoạt, rất phù hợp với việc sản xuất và cải tiến mẫu robot nhanh, chất lượng đảm bảo nhưng chi phí hợp lý. Việc này giúp ích rất nhiều cho chúng tôi trong việc liên tục cải tiến robot của mình.

Thứ hai, với sự hỗ trợ của tập đoàn, chúng tôi có thể hợp tác với nhiều công ty con khác nhau để sớm triển khai và cải tiến công nghệ của mình. Hiện tại, chúng tôi đang thử nghiệm ở nhiều công ty khác nhau từ VinFast, Vinpearl cho đến Vinmec.

Chúng tôi hướng đến sản phẩm hoàn thiện, có thể hoạt động lâu dài, ổn định với chi phí hợp lý chứ không phải chỉ công nghệ demo (thử nghiệm) trong phòng lab. Vì vậy đây là những lợi thế cạnh tranh vô cùng to lớn để chúng tôi liên tục cải tiến sản phẩm và công nghệ của mình nhanh hơn bất kỳ đối tác nào khác.

Và cuối cùng, với những chính sách khích lệ phát triển khoa học công nghệ của Đảng và Nhà nước, cộng thêm sự ủng hộ của người dân, đây cũng là một động lực rất lớn để đội ngũ VinMotion ngày đêm chiến đấu với hi vọng có thể khẳng định được vị thế của công nghệ Việt Nam trên trường quốc tế.

VinMotion có kế hoạch hợp tác với các tập đoàn hoặc trung tâm nghiên cứu quốc tế để đưa robot ra thị trường toàn cầu không? Nếu có, đó là những đơn vị nào?

- Hiện tại, chúng tôi đang triển khai hợp tác chiến lược với một tập đoàn lớn hàng đầu thế giới về AI chip. Chúng tôi sẽ công bố hợp tác chiến lược này vào Triển lãm Điện tử Tiêu dùng CES vào tháng 01/2026 tới đây.

Đây là một hợp tác chiến lược quan trọng, đặt nền móng vững chắc để VinMotion có thể nâng cao vị thế của mình trên trường quốc tế.

Tất cả vẫn còn rất mới và ở giai đoạn đầu, nhưng chúng tôi rất tin tưởng vào sự hợp tác này và hi vọng sớm có thể chia sẻ thêm sau công bố chính thức vào năm sau.

Thêm một điểm nữa và tôi cho rằng đây cũng là một thế mạnh của VinMotion, đó là chúng tôi đang triển khai hợp tác nghiên cứu với nhiều phòng lab nghiên cứu về humanoid robots (robot hình người) hàng đầu ở Mỹ.

Việc này không chỉ giúp định vị thương hiệu và tầm ảnh hưởng quốc tế của công ty, mà cũng là một cơ hội rất quý báu để đội ngũ kỹ sư Việt Nam ở VinMotion có cơ hội học hỏi những công nghệ tiên tiến nhất, nhằm xây dựng nền tảng kiến thức và kỹ thuật sẵn sàng cho sự phát triển bền vững của công ty VinMotion nói riêng cũng như ngành robotics Việt Nam nói chung.

Robot hình người có thể thay thế lao động trong các lĩnh vực nhạy cảm về xã hội. Ông đánh giá như thế nào về tác động của robot VinMotion đối với thị trường lao động Việt Nam và quốc tế?

- Việc dân số già lên và thế hệ trẻ không còn mặn mà với nhiều công việc chân tay hay nhàm chán, thì việc thiếu hụt nhân lực ở nhiều ngành nghề khác nhau là việc không chỉ xảy ra ở các nước phát triển mà thậm chí là đang dần diễn ra ở các nước đang phát triển như Việt Nam.

Vì vậy, việc robot hình người nổi lên như một cơn sốt để sẵn sàng bổ trợ cho sự thiếu hụt lao động này gần như là điều tất yếu. Ngoài ra, trong tương lai, nếu robot hình người trở nên ngày càng tân tiến và giá cả hợp lý, nhiều ngành công nghiệp mới cũng có thể được tạo ra, hoặc phát triển mạnh hơn bao giờ hết.

Xin cảm ơn Tiến sĩ đã dành thời gian cho buổi trò chuyện!