Tại Diễn đàn Hợp tác Kỹ thuật số Việt Nam - EU hôm 27/10 trong khuôn khổ Tuần lễ Số 2025, ông Gonzalo Serrano, Phó trưởng ban Hợp tác, Phái đoàn EU tại Việt Nam cho biết Liên minh châu Âu đã xây dựng Chiến lược kỹ thuật số quốc tế, trong đó có việc hợp tác với các quốc gia đối tác để thực hiện các mục tiêu về tăng cường khả năng cạnh tranh công nghệ, thúc đẩy an ninh và định hình quản trị kỹ thuật số toàn cầu.
Với Việt Nam, một trong những lĩnh vực dự kiến sẽ được ưu tiên hợp tác là AI, bên cạnh các công nghệ mới nổi như 5G, 6G, bán dẫn, công nghệ lượng tử. Ngoài ra, EU cũng cho biết họ có thế mạnh có thể hợp tác về cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, an toàn an ninh mạng và chính sách kỹ thuật số.
Theo đó, cách tiếp cận của EU sẽ được thực hiện từ cả các quốc gia thành viên, tổ chức tài chính phát triển và khu vực tư nhân. Chiến lược này tập trung vào việc tăng cường quan hệ đối tác kỹ thuật số hiện có, mở rộng các đối tác mới nhằm tạo thành một mạng lưới, đồng thời tăng cường hợp tác an ninh và quốc phòng liên quan đến các vấn đề kỹ thuật số.
"EU có thể cung cấp về quản trị kỹ thuật số", ông Serrano nói, nhắc đến các yếu tố mà tổ chức này có lợi thế như chuyên môn về quản trị toàn cầu, cải cách hành chính công, quản lý và kiến trúc kỹ thuật số, dịch vụ kỹ thuật số và các quyết định dựa trên dữ liệu.
Trong phiên thảo luận tại sự kiện, ông Alexandre Zapolsky, sáng lập Linagora - công ty mã nguồn mở có mặt tại Việt Nam nhiều năm qua cũng cho rằng Việt Nam đang ở "thời điểm vàng" để bứt phá trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Nhắc đến quan điểm của Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng trước đó, rằng Việt Nam mong muốn phát triển AI nguồn mở, đồng thời sắp có Luật Trí tuệ nhân tạo, ông Zapolsky cho rằng đây là những nền tảng vững chắc để phát triển công nghệ này.
"Không bao giờ là quá muộn để tham gia cuộc chơi AI. Người đến sau có thể tạo ra những đột phá bằng cách học từ bài học của người đi trước, áp dụng công nghệ mới nhất, tránh lối mòn cũ", CEO Linagora nói.
Tuy nhiên theo ông Zapolsky, thách thức lớn nhất của Việt Nam là thiếu dữ liệu ngôn ngữ và nhân lực AI chuyên sâu. Ông dẫn ví dụ, các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) cần ngữ liệu phong phú cho cả tiếng Kinh lẫn các phương ngữ, giọng nói vùng miền. "Linagora mong muốn phối hợp cùng các trường đại học trong nước để thu thập và chuẩn hóa nguồn dữ liệu này", ông Zapolsky nói.
Đại diện doanh nghiệp Pháp này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của hạ tầng trung tâm dữ liệu và liên kết quốc tế, từ đó khuyến nghị Việt Nam có thể tận dụng hạ tầng đó để giảm chi phí và thời gian phát triển, thay vì phải "phát minh lại bánh xe".
Về nhân lực, ông Zapolsky cho rằng Việt Nam có lợi thế lớn với đội ngũ kỹ sư trẻ thông minh và năng động, nhưng cần chiến lược dài hạn để giữ chân và phát triển nhân tài. "Cần khơi dậy lòng tự hào nghề nghiệp để tránh chảy máu chất xám, đồng thời thu hút đội ngũ Việt kiều có trình độ cao quay về đóng góp", ông đề xuất.
Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy đánh giá cao kinh nghiệm của EU trong việc xây dựng và thực thi các chính sách công nghệ có trách nhiệm, đặc biệt là Đạo luật AI.
Ông cũng cho biết Bộ Khoa học và Công nghệ đang chủ trì xây dựng ba đạo luật quan trọng gồm: Trí tuệ nhân tạo; Công nghiệp Công nghệ số và Chuyển đổi số, nhằm tạo hành lang pháp lý hiện đại, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thương mại hóa kết quả nghiên cứu và ứng dụng công nghệ một cách minh bạch, an toàn và nhân văn.
"Việt Nam xác định việc xây dựng thể chế cho AI và công nghệ số không chỉ là yêu cầu quản lý, mà là nền tảng để bảo đảm công nghệ phục vụ con người và phát triển bền vững", ông Duy nói.
Theo Thứ trưởng Duy, Việt Nam mong muốn cùng EU thúc đẩy đối thoại chính sách, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng luật, và phối hợp triển khai thử nghiệm các mô hình quản trị AI có đạo đức và nhân văn. "Đây không chỉ là hợp tác về công nghệ, mà là hợp tác thể chế - nơi hai bên cùng kiến tạo chuẩn mực cho một thế giới số an toàn, tin cậy và hướng tới con người", ông nói.
Bên cạnh đó, ông cũng đánh giá hai bên cũng có tiềm năng hợp tác sâu rộng trong các lĩnh vực như nghiên cứu và phát triển công nghệ lượng tử, xây dựng chuẩn dữ liệu mở và hạ tầng số, thúc đẩy chuyển đổi xanh - số trong công nghiệp và năng lượng, phát triển doanh nghiệp công nghệ Việt Nam hướng ra thị trường châu Âu, cũng như liên kết các chương trình đổi mới sáng tạo.
"Bộ Khoa học và Công nghệ cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Phái đoàn EU tại Việt Nam và các đối tác trong và ngoài nước để thúc đẩy chuyển giao công nghệ, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, và cùng nhau xây dựng một không gian số nhân văn, tin cậy và thịnh vượng", ông Duy nói.
Lưu Quý
Góp ý kiến tạo
Bạn có thể đặt mọi câu hỏi, vấn đề về Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi số trực tiếp cho Bộ Khoa học và Công nghệGửi góp ý