Trí tuệ trẻ Việt giải bài toán năng lượng bền vững, trị liệu ung thư

Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vừa công bố danh sách 10 nhà khoa học trẻ xuất sắc nhất đoạt Giải thưởng Quả Cầu Vàng năm 2025.

Giải thưởng năm nay được phân chia thành 5 hạng mục, phản ánh rõ nét tinh thần của Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Cụ thể, 3 cá nhân được vinh danh trong lĩnh vực công nghệ thông tin, chuyển đổi số và tự động hóa; 2 cá nhân thuộc lĩnh vực công nghệ y - dược; 1 cá nhân ở lĩnh vực công nghệ sinh học; và mỗi lĩnh vực công nghệ môi trường, công nghệ vật liệu mới có 2 cá nhân.

Đột phá từ vật liệu nano đến trí tuệ nhân tạo

Trong nhóm công nghệ thông tin - chuyển đổi số và tự động hóa, TS Lê Duy Dũng (Trường ĐH VinUni) gây chú ý với công trình tích hợp trí tuệ nhân tạo vào quy trình tổng hợp vật liệu thân thiện môi trường, hướng tới giảm phát thải và ô nhiễm.

TS Vũ Thái Học (Trường ĐH Thủ Dầu Một) nổi bật với nghiên cứu hệ thống đa truy cập không trực giao dựa trên bề mặt phản xạ thông minh, mở ra tiềm năng cho mạng 5G và internet vạn vật.

TS Nguyễn Phạm Nhất Thiên Minh (Trường ĐH Công nghệ Nanyang, Singapore) tạo dấu ấn với nghiên cứu dung hợp cảm biến đa mô hình cho robot tự hành, hứa hẹn phát triển phương tiện thông minh trong đô thị.

Lĩnh vực công nghệ y - dược ghi nhận TS Mai Ngọc Xuân Đạt (ĐH Quốc gia TP.HCM) với việc phát triển vật liệu nano silica hữu cơ có khả năng phân hủy sinh học, ứng dụng trong dẫn truyền thuốc và trị liệu ung thư.

TS Lê Quốc Việt tập trung vào hệ phân phối thuốc thông minh từ vật liệu sinh học, phục vụ liệu pháp quang nhiệt và miễn dịch, nâng cao hiệu quả điều trị và giảm tác dụng phụ.

TS Đặng Thị Lệ Hằng (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) là nhà khoa học duy nhất đạt giải trong lĩnh vực công nghệ sinh học, với công trình phát triển vật liệu y sinh thông minh từ polymer tự nhiên, có khả năng tái tạo mô và hỗ trợ điều trị bệnh lý mạn tính.

Giải pháp năng lượng bền vững và dự báo lũ quy mô lục địa

Hai nhà khoa học lĩnh vực công nghệ môi trường đều đang làm việc tại các cơ sở nghiên cứu hàng đầu thế giới.

TS Phạm Anh Tuấn (Viện Công nghệ Hoàng gia KTH, Thụy Điển) phát triển giải pháp nền móng năng lượng tích hợp, vừa tăng độ ổn định công trình vừa khai thác năng lượng tái tạo tại chỗ, hướng đến hạ tầng bền vững thích ứng khí hậu.

TS Trần Ngọc Vĩnh (ĐH Michigan, Mỹ) ứng dụng trí tuệ nhân tạo để dự báo lũ quy mô lục địa, nâng cao độ chính xác và giá trị kinh tế trong công tác cảnh báo thiên tai.

Lĩnh vực công nghệ vật liệu mới vinh danh ThS Nguyễn Bá Mạnh (Viện Hóa học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) với nghiên cứu về vật liệu khung cơ kim (MOFs) ứng dụng trong quốc phòng, năng lượng sạch và xử lý môi trường, trong đó một sản phẩm đã được triển khai thực tế tại Lữ đoàn 86, Binh chủng Hóa học.

TS Nguyễn Văn Tuấn (Học viện Kỹ thuật Quân sự) được ghi nhận với cụm công trình nghiên cứu màng vật liệu InSb phục vụ chế tạo cảm biến hồng ngoại, mở ra triển vọng ứng dụng trong cả dân dụng lẫn quốc phòng.

Theo ban tổ chức, các cá nhân đoạt Giải thưởng Quả Cầu Vàng 2025 sẽ nhận huy hiệu "Tuổi trẻ sáng tạo", cúp Quả Cầu Vàng, giấy chứng nhận và phần thưởng 20 triệu đồng. Lễ trao giải dự kiến diễn ra vào ngày 28-29/10 tại Hà Nội.