Doanh nghiệp Việt dùng AI nhiều, nhưng ở mức cơ bản

18/9

Việc ứng dụng AI tại Việt Nam tăng nhanh, nhưng phần lớn doanh nghiệp dừng ở mức cơ bản, chưa khai thác hết tiềm năng của công nghệ này.

Tại sự kiện AWS Cloud Day ngày 18/9, Amazon Web Services (AWS) công bố nghiên cứu cho thấy 18% các công ty Việt Nam đã triển khai AI, tương đương gần 170.000 doanh nghiệp, tăng 39% so với cùng kỳ năm trước. Riêng năm 2024 có khoảng 47.000 doanh nghiệp bắt đầu ứng dụng công nghệ này, tức trung bình có thêm 5 doanh nghiệp dùng AI mỗi giờ.

Tuy vậy, 74% vẫn chủ yếu sử dụng AI cho các tác vụ cơ bản như tối ưu hóa vận hành, tinh giản quy trình. Chỉ 17% đạt đến giai đoạn trung cấp và 9% chuyển đổi toàn diện - biến AI thành yếu tố cốt lõi trong phát triển sản phẩm và định hình mô hình kinh doanh.

Theo báo cáo, 61% doanh nghiệp đã ứng dụng AI ghi nhận doanh thu tăng, với mức tăng trung bình 16%, 58% trong số đó kỳ vọng AI giúp tiết kiệm khoảng 20% chi phí.

Sự khác biệt giữa các nhóm doanh nghiệp cũng thể hiện rõ. Trong khi 55% startup đang triển khai AI, với 35% phát triển sản phẩm hoàn toàn mới dựa trên công nghệ này, thì tỷ lệ tương ứng ở doanh nghiệp lớn là 41% và 11%.

Nick Bonstow, Giám đốc Strand Partners, nhận định đây là xu hướng hai tầng, khi startup đi nhanh hơn nhờ sự linh hoạt và khả năng đổi mới, trong khi doanh nghiệp lớn chậm chân trong triển khai. "Nếu chỉ nhìn vào tỷ lệ ứng dụng AI, chúng ta có thể bỏ qua những thách thức sâu hơn mà nhiều doanh nghiệp đang đối mặt", ông nói.

Khảo sát cũng chỉ ra rào cản lớn nhất là sự thiếu hụt nhân lực có trình độ AI. 55% doanh nghiệp cho biết gặp khó khăn trong tuyển dụng nhân sự có kỹ năng, dù đã có công nghệ và định hướng. Chỉ 24% cảm thấy tự tin về năng lực đội ngũ. Trong bối cảnh kỹ năng AI được dự báo là yêu cầu trong một nửa số công việc của tương lai, nhiều đơn vị sẵn sàng tăng lương đến 40% để thu hút ứng viên giỏi.

Chi phí tuân thủ cũng là một thách thức. Các doanh nghiệp cho biết đã chi 18% ngân sách cho hoạt động này, 71% dự báo con số sẽ tiếp tục tăng trong ba năm tới. Nhiều đơn vị kỳ vọng quy định mới về AI sẽ giúp tăng niềm tin của khách hàng và tạo môi trường pháp lý ổn định hơn.

Theo ông Eric Yeo, Tổng giám đốc AWS Việt Nam, các doanh nghiệp đang cho thấy sự nhanh nhạy trong ứng dụng trí tuệ nhân tạo, song để duy trì năng lực cạnh tranh toàn cầu, họ cần giải quyết rào cản về nhân lực và khả năng mở rộng triển khai. Ông cho rằng sự phối hợp giữa chính phủ và doanh nghiệp là yếu tố then chốt để tận dụng đầy đủ tiềm năng công nghệ.

Tại diễn đàn về sức mạnh và thách thức của AI đầu tháng 9, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cũng nhấn mạnh AI không chỉ là công nghệ ứng dụng mà đã trở thành hạ tầng của quốc gia, giống như điện, viễn thông hay Internet.

Theo ông, ai làm chủ được AI sẽ có lợi thế trong sản xuất, kinh doanh, y tế, giáo dục, quản trị quốc gia và quốc phòng. Do đó, cuối năm nay, Việt Nam dự kiến cập nhật chiến lược AI và ban hành Luật AI, với mục tiêu biến AI thành hạ tầng trí tuệ của đất nước.

Tổng giám đốc AWS Việt Nam đánh giá đây là bước đi phù hợp của cơ quan quản lý, qua đó truyền đi thông điệp mạnh mẽ đến cộng đồng doanh nghiệp.

"Khảo sát cho thấy, nếu Chính phủ cùng vào cuộc, các doanh nghiệp sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi ứng dụng AI", ông Eric Yeo nói, đồng thời cho biết, để hình thành hệ sinh thái AI cần sự hợp tác của cả khu vực công và tư. Đây là yếu tố Việt Nam cần chú ý để đi nhanh và thành công hơn trong việc phát triển, ứng dụng AI.

Tại Việt Nam, AI là một trong 11 nhóm công nghệ thuộc Danh mục chiến lược do Thủ tướng ký ban hành hồi tháng 6, với các sản phẩm cụ thể như mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt, trợ lý ảo, trí tuệ nhân tạo chuyên ngành, trí tuệ nhân tạo phân tích.

Trọng Đạt