Trong thực tế, Sao Hỏa là hành tinh thứ tư trong hệ Mặt Trời, quay quanh Mặt Trời ở khoảng cách trung bình 225 triệu km. Nó có khối lượng bằng khoảng 1/10 Trái Đất, bán kính gần bằng một nửa và nổi bật với màu đỏ gạch đặc trưng do lớp bụi sắt oxit phủ khắp bề mặt.
Nhưng giả sử, trong một vũ trụ tưởng tượng, Sao Hỏa không đi theo quỹ đạo quanh Mặt Trời mà lại bị Trái Đất "bắt giữ" làm vệ tinh, kịch bản ấy sẽ đưa nhân loại vào một viễn cảnh kỳ lạ và có thể làm thay đổi hoàn toàn cách chúng ta nhận thức về vũ trụ.
Trước hết, hình ảnh bầu trời đêm sẽ trở nên ngoạn mục hơn bao giờ hết. Sao Hỏa , với đường kính hơn 6.700 km, nếu ở cùng khoảng cách như Mặt Trăng hiện nay (khoảng 384.000 km), sẽ xuất hiện trên bầu trời lớn gấp gần bảy lần Mặt Trăng tròn.
Một khối cầu đỏ rực, khổng lồ treo lơ lửng, đủ để bất kỳ ai ngẩng nhìn cũng phải choáng ngợp. Với ánh sáng phản chiếu từ Mặt Trời, hành tinh đỏ này sẽ trở thành tâm điểm tuyệt đối của bầu trời, khiến Mặt Trăng trở nên mờ nhạt nếu vẫn tồn tại cùng lúc.
Hình ảnh ấy không chỉ tạo nên một cảnh tượng kỳ vĩ, mà còn chắc chắn để lại dấu ấn sâu đậm trong trí tưởng tượng của loài người từ thời cổ đại.
Trong lịch sử, các nền văn minh cổ đại luôn bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi thiên văn. Người Ai Cập nhìn lên bầu trời để định hướng xây kim tự tháp, người Maya theo dõi chuyển động của Sao Kim để xây dựng lịch, còn người La Mã đã đặt tên Sao Hỏa theo thần chiến tranh (Mars).
Nếu Sao Hỏa hiện diện rõ ràng ngay trên bầu trời, chiếm trọn tầm mắt mỗi đêm, niềm tin tôn giáo và thần thoại sẽ bị định hình khác đi. Thay vì chỉ thờ phụng Mặt Trời và Mặt Trăng, con người có thể sẽ coi "người khổng lồ đỏ" là vị thần quyền lực tối cao. Một hành tinh to lớn, đỏ rực, hoàn toàn có thể được xem như biểu tượng của máu, chiến tranh hoặc sự sống vĩnh hằng, tùy theo cách mà các nền văn minh giải thích.
Hãy thử tưởng tượng, khi các vị vua Ai Cập nhìn thấy hành tinh đỏ treo ngay trên đền đài, họ có thể coi đó là "mắt của thần chiến tranh" và xây dựng cả một hệ thống tín ngưỡng xoay quanh nó.
Trong khi đó, ở phương Đông, Sao Hỏa được gọi là Hỏa Tinh (火星) và gắn liền với nguyên tố Hỏa (lửa) trong thuyết Ngũ hành. Sự xuất hiện của nó trên bầu trời được coi là điềm báo tai họa, đau buồn, chiến tranh và giết chóc.
Nếu hành tinh này khổng lồ và gần đến thế, niềm tin về điềm gở có thể còn mạnh mẽ hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến các quyết định chính trị và chiến tranh. Lịch sử loài người, vốn đã nhiều lần được định hình bởi tôn giáo và chiêm tinh, chắc chắn sẽ rẽ sang một hướng khác nếu bầu trời đêm luôn có một hành tinh đỏ rực cảnh báo họ.
Không chỉ văn hóa và tín ngưỡng, khoa học cũng sẽ sớm thay đổi. Nhờ sự hiện diện quá rõ ràng của Sao Hỏa , loài người có thể đã sớm đặt ra câu hỏi: vì sao lại có một hành tinh lớn đến vậy xoay quanh Trái Đất?
Từ đó, tư duy về vũ trụ sẽ được thúc đẩy nhanh hơn. Trong lịch sử thực tế, Copernicus và Galileo phải mất nhiều thế kỷ để thuyết phục nhân loại rằng Trái Đất quay quanh Mặt Trời chứ không phải ngược lại.
Nhưng nếu Sao Hỏa đã ở ngay bên cạnh, lớn đến mức không thể bỏ qua, thì giả thuyết về các hành tinh và quỹ đạo có lẽ đã được hình thành từ sớm hơn hàng nghìn năm. Các nhà thiên văn cổ đại sẽ có cơ hội quan sát chi tiết bề mặt Sao Hỏa bằng mắt thường, thấy những vết tối, thấy cả sự thay đổi theo mùa. Điều này sẽ khiến nhận thức về "các thế giới khác" xuất hiện nhanh chóng, thay vì chờ đến khi kính thiên văn ra đời.
Tuy nhiên, viễn cảnh này không chỉ lãng mạn mà còn chứa đầy mâu thuẫn. Về mặt vật lý, nếu Sao Hỏa thực sự quay quanh Trái Đất, sự tồn tại của sự sống có lẽ đã không thể diễn ra như ngày nay.
Với khối lượng lớn gấp hàng nghìn lần Mặt Trăng, lực hút hấp dẫn của Sao Hỏa sẽ gây ra những biến động khủng khiếp. Thủy triều sẽ dữ dội hơn nhiều lần, dẫn đến ngập lụt thường xuyên, bề mặt Trái Đất có thể bị biến dạng do lực hút kéo căng. Các trận động đất, núi lửa và sự bất ổn khí hậu có thể sẽ khiến hành tinh của chúng ta không ổn định đủ lâu để sự sống phát triển.
Nói cách khác, con người có thể chẳng bao giờ có cơ hội để quan sát cảnh tượng ấy, bởi sinh quyển Trái Đất sẽ bị phá hủy từ trong trứng nước.
Nhưng nếu gạt qua những rào cản vật lý khắc nghiệt để giữ nguyên giả định, kịch bản này vẫn mở ra một loạt câu hỏi thú vị. Nếu Sao Hỏa là vệ tinh của Trái Đất, có thể con người sẽ tìm cách chinh phục nó từ rất sớm.
Với khoảng cách ngắn, chỉ cần một công nghệ bay đơn giản cũng đủ đưa con người sang hành tinh đỏ. Các đế chế cổ đại, thay vì chỉ mở rộng lãnh thổ trên mặt đất, có thể đã mơ tới việc xây dựng "thuộc địa" trên bầu trời. Cuộc đua không gian mà chúng ta biết ngày nay có thể đã xảy ra từ thời La Mã hay Trung Hoa cổ đại, thay vì thế kỷ XX.
Sự hiện diện của một "người láng giềng đỏ" cũng có thể thay đổi cảm quan thẩm mỹ và nghệ thuật. Các bức tranh, thơ ca, nhạc lễ sẽ tràn ngập hình ảnh Sao Hỏa , từ khối cầu khổng lồ trên nền trời xanh cho đến vầng sáng đỏ lạ lẫm trong đêm tối.
Thay vì lãng mạn với "ánh trăng", con người có thể sẽ viết những vần thơ về "ánh đỏ từ Sao Hỏa" . Biểu tượng tình yêu, chiến tranh, sinh tử, tất cả có thể gắn liền với hành tinh đỏ chứ không phải Mặt Trăng như chúng ta vẫn biết.
Ở chiều ngược lại, khoa học hiện đại sẽ có một bước ngoặt khác. Việc Sao Hỏa ở quá gần sẽ giúp chúng ta dễ dàng nghiên cứu và đặt nền móng cho ngành thiên văn học liên hành tinh. Nhưng đồng thời, điều này cũng đặt ra thách thức: hai hành tinh lớn quay quanh nhau khó có thể ổn định lâu dài.
Trong các mô hình vật lý thiên văn, sự hiện diện của một thiên thể cỡ Sao Hỏa xoay quanh Trái Đất sẽ làm biến dạng quỹ đạo của cả hai, và có thể dẫn đến va chạm trong tương lai xa. Nói cách khác, viễn cảnh này, nếu có thật, sẽ luôn mang trong mình "án tử treo lơ lửng" cho cả nhân loại.
Khi nhìn lại, giả thuyết " Sao Hỏa quay quanh Trái Đất" vừa hấp dẫn vừa đầy nghịch lý. Nó khiến ta hình dung về một lịch sử khác, nơi thần thoại, tôn giáo, khoa học và nghệ thuật đều xoay quanh một hành tinh đỏ rực trên bầu trời. Nhưng đồng thời, nó cũng nhắc nhở chúng ta về sự mong manh của cân bằng vũ trụ. Nếu quỹ đạo các hành tinh chỉ cần thay đổi đôi chút, Trái Đất và sự sống trên nó có thể đã không tồn tại như ngày nay.
Kịch bản này dù chỉ là giả định nhưng nó cũng gợi mở một bài học thú vị: đôi khi, chính sự "vừa vặn" của thiên văn với Mặt Trăng nhỏ bé, ở khoảng cách thích hợp mới là lý do để con người có thể tồn tại, phát triển, rồi ngước nhìn bầu trời mà mơ mộng. Và nếu có một Sao Hỏa khổng lồ luôn treo trên đầu, có lẽ chúng ta đã sống trong một thế giới hoàn toàn khác: đẹp đẽ, kỳ vĩ, nhưng cũng đầy hiểm nguy.
Lấy link