Thẩm phán Amit Mehta vừa ra phán quyết trong vụ kiện chống độc quyền lớn nhất của Mỹ trong gần ba thập kỷ, yêu cầu Google của Alphabet Inc. phải chia sẻ dữ liệu tìm kiếm trực tuyến với các đối thủ cạnh tranh đồng thời tránh được các hình phạt nặng hơn, bao gồm việc buộc bán mảng kinh doanh Chrome. Phán quyết hôm thứ Ba này đại diện cho một đòn giáng vào chính phủ, khi kết quả còn xa so với các biện pháp khắc phục nghiêm khắc nhất mà các cơ quan thực thi luật chống độc quyền đã tìm kiếm.
Thẩm phán Mehta cho biết ông sẽ cấm Google ký kết các hợp đồng độc quyền để phân phối nhưng vẫn cho phép gã khổng lồ tìm kiếm trả tiền cho các đối tác của mình, một chiến thắng quan trọng cho Apple Inc., công ty đã nhận khoảng 20 tỷ USD mỗi năm để biến Google thành công cụ tìm kiếm mặc định trên iPhone. Phát hiện này diễn ra sau phán quyết năm ngoái của thẩm phán tại Washington, DC rằng Google đã độc quyền bất hợp pháp các thị trường tìm kiếm trực tuyến và quảng cáo tìm kiếm.
Trong một tuyên bố, Google ca ngợi quyết định này vì đã công nhận cách AI đã thay đổi ngành công nghiệp tìm kiếm, nhưng cho biết công ty tiếp tục không đồng ý với phán quyết trước đó của Mehta rằng họ đã độc quyền tìm kiếm trực tuyến. Gã khổng lồ tìm kiếm cũng nói rằng họ lo lắng về các yêu cầu chia sẻ dữ liệu mà thẩm phán áp đặt. "Chúng tôi có lo ngại về cách những yêu cầu này sẽ tác động đến người dùng và quyền riêng tư của họ, và chúng tôi đang xem xét kỹ quyết định này," Lee-Anne Mulholland, phó chủ tịch phụ trách công tác quy định cho biết.
Tuy nhiên, điều bất ngờ là thị trường lại phản ứng cực kỳ tích cực với phán quyết này. Cổ phiếu Alphabet tăng vọt tới 8,7% trong giao dịch sau giờ sau khi phán quyết của thẩm phán được công bố, trong khi cổ phiếu Apple tăng tới 4,3%. "Phán quyết này tốt hơn nhiều so với lo ngại đối với Google," Nat Schindler, nhà phân tích tại Scotiabank nhận định.
Lý do cho sự phấn khích này nằm ở những gì Google đã tránh được. Trong một chiến thắng quan trọng khác cho Google, thẩm phán không cấm công ty thực hiện thanh toán cho các bên thứ ba bao gồm Apple để đặt mặc định trình duyệt trong các trình duyệt hoặc trên thiết bị di động. "Việc cắt đứt thanh toán từ Google gần như chắc chắn sẽ áp đặt những tổn hại đáng kể xuống dòng cho các đối tác phân phối, thị trường liên quan và người tiêu dùng, điều này khuyến nghị chống lại việc cấm thanh toán rộng rãi," thẩm phán viết.
Theo phán quyết, Google bị yêu cầu chia sẻ một số dữ liệu tìm kiếm của mình với các đối thủ cạnh tranh. Những đối thủ cạnh tranh đó có thể bao gồm Microsoft Corp. và DuckDuckGo Inc., cũng như nhiều công ty AI mới như OpenAI và Perplexity. Dữ liệu đó sẽ hỗ trợ trong việc xây dựng các công cụ tìm kiếm cạnh tranh hoặc mô hình trí tuệ nhân tạo. Thẩm phán cũng phán quyết rằng Google không thể yêu cầu các nhà sản xuất thiết bị phải lấy tất cả ứng dụng của mình để truy cập Google Play Store trên Android.
"Google đang bị buộc phải chịu trách nhiệm," trưởng bộ phận chống độc quyền DOJ Gail Slater nói trong một bài đăng trên X. "Tòa án không ra lệnh tất cả biện pháp khắc phục mà chúng tôi yêu cầu, và chúng tôi đang cân nhắc các lựa chọn của mình. Nhưng tòa án đã đồng ý với nhu cầu về các biện pháp khắc phục sẽ khôi phục cạnh tranh và mở lại sân chơi kỹ thuật số."
Tuy nhiên, nhiều đối thủ của Google đã chỉ trích quyết định này là chưa đủ răn đe. "Chúng tôi không tin rằng các biện pháp khắc phục được tòa án ra lệnh sẽ buộc những thay đổi cần thiết để giải quyết đầy đủ hành vi bất hợp pháp của Google," Gabriel Weinberg, CEO của DuckDuckGo, người đã làm chứng tại phiên tòa, cho biết. "Google vẫn sẽ được phép tiếp tục sử dụng độc quyền của mình để kìm hãm các đối thủ cạnh tranh, bao gồm cả trong tìm kiếm AI."
Việc cho phép các khoản thanh toán cho việc đặt trình duyệt tiếp tục là một chiến thắng cho Apple, công ty ưa thích công cụ tìm kiếm Google bằng cách cung cấp cho nó vị trí tốt nhất trong thanh tìm kiếm Safari trên máy tính và thiết bị di động. Cho phép Google tiếp tục thanh toán cho Apple sẽ mang lại sự giảm bớt rất cần thiết cho phân khúc dịch vụ của nhà sản xuất iPhone, vốn đã bị các cơ quan quản lý trên toàn cầu tấn công nhằm chia tách doanh nghiệp App Store trị giá 100 tỷ USD mỗi năm.
Những thay đổi bao gồm việc Apple sẽ cần quảng bá tốt hơn các công cụ tìm kiếm thay thế và thực hiện các thay đổi đối với cài đặt công cụ tìm kiếm mặc định hàng năm. Thẩm phán cũng phán quyết rằng người dùng phải có thể đặt công cụ tìm kiếm mặc định khác cho chế độ riêng tư, một yêu cầu mà Apple đã giải quyết vài tháng trước. Mặc dù Google vẫn có thể trả tiền cho Apple, Mehta nói rằng điều đó có thể thay đổi nếu cạnh tranh không được khôi phục đáng kể thông qua các biện pháp khắc phục mà tòa án áp đặt.
Vụ kiện chống lại Google ban đầu được đệ trình trong những tháng cuối của chính quyền Trump đầu tiên. Sau phiên tòa kéo dài 10 tuần năm 2023 được dẫn dắt bởi Bộ Tư pháp của cựu Tổng thống Joe Biden, Mehta đã đứng về phía chính phủ vào tháng 8 năm 2024. Trong quyết định của mình, Mehta nói rằng Google đã thống trị bất hợp pháp thị trường tìm kiếm bằng cách trả hơn 26 tỷ USD cho Apple và các công ty khác để biến công cụ tìm kiếm của mình thành lựa chọn mặc định trên điện thoại thông minh và trình duyệt web.
Mehta nói trong phán quyết của mình rằng chính phủ đã "vượt quá giới hạn trong việc tìm kiếm việc tách bắt buộc những tài sản quan trọng này, mà Google không sử dụng để thực hiện bất kỳ hạn chế bất hợp pháp nào." Thẩm phán chỉ đạo hai bên quay lại trước ngày 10 tháng 9 với đề xuất biện pháp khắc phục mới phù hợp với phán quyết của ông hoặc nộp báo cáo tình hình nêu rõ bất kỳ bất đồng nào.
Lấy link