Kính viễn vọng James Webb ghi lại cảnh va chạm thiên hà dữ dội

Một trong những khoảnh khắc ngoạn mục nhất của vũ trụ vừa được Kính viễn vọng Không gian James Webb phơi bày: hình ảnh hai cụm thiên hà va chạm dữ dội, để lại một chiếc “đuôi” khổng lồ gồm khí và các ngôi sao bị ném tung vào khoảng không.

Cảnh tượng này khiến giới thiên văn học lẫn công chúng phải choáng ngợp, bởi nó cho thấy sự hỗn loạn khôn lường trong một vụ va chạm vũ trụ, trên quy mô lớn đến mức gần như vượt quá sức tưởng tượng.

Trong bức ảnh, chiếc “đuôi” hiện lên nổi bật giữa nền trời đen thẫm. Nó không phải là một đường thẳng đều đặn, mà méo mó, gập ghềnh, với vô số mảng sáng lấp lánh. Các nhà thiên văn học cho biết chiếc đuôi này dài tới hàng trăm nghìn năm ánh sáng, một con số đủ để nhấn mạnh mức độ dữ dội của cú va chạm.

Đối với nhiều người, hình ảnh này còn khiến họ ban đầu hoài nghi rằng đây chỉ là sản phẩm photoshop. Nhưng sau khi được xác nhận từ nhiều nguồn khoa học uy tín, bức ảnh nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý.

Một số nhà quan sát còn ví von cảnh tượng này giống như “một dải ruy băng rực rỡ bị ném xuyên qua vũ trụ”, trong khi những người khác gọi nó là “pháo hoa vũ trụ”. Dù so sánh theo cách nào thì điều rõ ràng là James Webb đã mang đến cho nhân loại một cái nhìn chưa từng có về sức mạnh tàn phá của các vụ va chạm thiên hà.

Điều đặc biệt khiến hình ảnh trở nên hấp dẫn chính là màu sắc đa dạng. Những mảng xanh lam cho thấy vùng khí nóng có nhiệt độ cao, còn các mảng đỏ biểu thị khu vực lạnh hơn.

Sự tương phản này giống như cách vũ trụ tự “tô màu” cho bức tranh khổng lồ, với mỗi gam màu là minh chứng cho sự va chạm dữ dội của vật chất. Đây là điều mà các kính viễn vọng trước đây như Hubble khó có thể nắm bắt trọn vẹn, bởi James Webb có độ nhạy cực cao, đủ để ghi lại cả những quầng sáng mờ nhạt nhất.

Các nhà thiên văn học lý giải rằng trong quá trình va chạm, lực hấp dẫn khổng lồ của các cụm thiên hà đã kéo giãn, xé toạc và hất tung hàng tỷ ngôi sao cùng khối lượng khí khổng lồ vào khoảng không gian xung quanh.

Những ngôi sao này, một khi bị văng ra ngoài, có thể tiếp tục lang thang giữa không gian liên thiên hà, hoặc về sau bị hút vào những thiên hà khác. Đây là quá trình góp phần định hình sự tiến hóa lâu dài của vũ trụ, tạo nên cấu trúc đa dạng mà chúng ta quan sát ngày nay.

Không chỉ dừng lại ở sự choáng ngợp về thị giác, hình ảnh James Webb mang về còn là tư liệu khoa học quý giá.

Từ những chi tiết nhỏ như hình dạng, độ dài của chiếc đuôi cho đến màu sắc khác biệt của từng mảng khí, các nhà nghiên cứu có thể phân tích để hiểu rõ hơn cách vật chất vận động trong các vụ va chạm.

Điều này giúp họ lý giải những câu hỏi lớn: làm thế nào các thiên hà hợp nhất để hình thành cấu trúc mới, và số phận của các ngôi sao bị ném ra sẽ đi về đâu?

Điều đáng chú ý là các vụ va chạm thiên hà không phải hiếm trong vũ trụ. Thực tế, chính Dải Ngân Hà của chúng ta cũng đang trên đường va chạm với thiên hà Andromeda, và dự kiến trong vài tỷ năm tới sẽ hợp nhất thành một thiên hà khổng lồ mới.

Những hình ảnh mà James Webb ghi lại ngày nay có thể chính là “lời tiên tri trực quan” cho kịch bản mà Trái Đất và Hệ Mặt Trời có thể chứng kiến trong tương lai xa xôi.

Kể từ khi được phóng lên không gian, Kính viễn vọng James Webb đã nhiều lần gây “bão” trong cộng đồng khoa học và công chúng, nhờ những hình ảnh chi tiết chưa từng có về vũ trụ sơ khai, các tinh vân, hành tinh xa xôi và giờ đây là cả những vụ va chạm thiên hà dữ dội.

Với mỗi bức ảnh, James Webb không chỉ mang lại sự choáng ngợp về mặt hình ảnh mà còn khơi gợi sự tò mò và truyền cảm hứng cho cả những người vốn không quan tâm nhiều đến thiên văn học.

Vụ va chạm thiên hà vừa được James Webb ghi lại là minh chứng cho một vũ trụ không hề tĩnh lặng như ta vẫn tưởng. Nó đang vận động, va chạm, hợp nhất và biến đổi không ngừng.