Theo Wired, thiết bị bổ sung mới nhất trên trạm vũ trụ Thiên Cung của Trung Quốc là chatbot AI chuyên về điều hướng và lên kế hoạch chiến lược. Mang tên Ngộ Không, đặt theo tên nhân vật trong tác phẩm Tây du ký, chatbot này được đưa lên và kết nối với trạm vũ trụ vào giữa tháng 7. Nó bắt đầu cung cấp hỗ trợ một tháng sau đó, đánh dấu lần đầu tiên trạm vũ trụ Trung Quốc sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) trong nhiệm vụ trên quỹ đạo.
AI Ngộ Không hỗ trợ phi hành đoàn 3 người trong nhiệm vụ kéo dài 6,5 giờ, bao gồm lắp đặt thiết bị ngăn rác vũ trụ trong chuyến đi bộ ngoài không gian và tiến hành kiểm tra định kỳ trạm. Các phi hành gia chia sẻ trợ lý mới "cung cấp nội dung rất toàn diện".
Các nhà chức trách Trung Quốc cho biết họ phát triển Ngộ Không từ một mô hình AI mã nguồn mở trong nước. Theo Xinhua, những kỹ sư thiết kế nó để đáp ứng yêu cầu từ nhiệm vụ không gian có người lái, tập trung vào dữ liệu bay hàng không vũ trụ.
Zou Pengfei, chuyên gia ở trung tâm đào tạo phi hành gia Trung Quốc, cho biết hệ thống này có thể cung cấp thông tin nhanh chóng, hiệu quả cho hoạt động phức tạp và xử lý sự cố bởi thành viên phi hành đoàn, nâng cao hiệu suất công việc, hỗ trợ tâm lý trong quỹ đạo, phối hợp giữa các đội không gian và mặt đất.
AI Ngộ Không được mô tả như một hệ thống hỏi đáp chia thành hai module: một lắp đặt trên trạm và một trên Trái Đất. Module mặt đất thực hiện phân tích chuyên sâu trong khi module hộ tống phi hành đoàn giải quyết những trước mắt. Sự kết hợp của hai module tạo ra một trợ lý cao cấp có khả năng thích ứng với mỗi nhiệm vụ.
Ngộ Không không phải là hệ thống AI đầu tiên trong không gian hay trên trạm vũ trụ. Trạm Vũ trụ Quốc tế cũng trang bị Astrobee, robot hỗ trợ phi hành gia trong nhiệm vụ thường ngày, và CIMON, hệ thống hỗ trợ tâm lý trong giao tiếp. Điểm đặc biệt ở Ngộ Không là nó kết hợp nhiều chức năng của trợ lý thông minh như loại sử dụng trên Trái Đất và trọng tâm hoàn toàn đặt vào điều hướng không gian.
Hiện nay, trạm Thiên Cung hoạt động như phòng thí nghiệm vi trọng lực cho những thí nghiệm không thể thực hiện trên Trái Đất. Trong tương lai, Trung Quốc lên kế hoạch mở rộng và biến trạm thành một nền tảng hỗ trợ vận chuyển cũng như cơ sở huấn luyện giữa Mặt Trăng và bề mặt Trái Đất.
An Khang (Theo Wired/Xinhua)