Để đối phó, Ukraine đã nhanh chóng phát triển và triển khai hệ thống UAV đánh chặn như một giải pháp phòng thủ không gian hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
Kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm vào Ukraine tháng 2/2022, các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược quân sự của Moscow.
Công nghệ tên lửa Patriot Mỹ: Radar đồng loạt khóa mục tiêu, cứu Kyiv trước ‘bão UAV’
Đặc biệt, trong những tháng gần đây, Nga đã tăng cường sử dụng các UAV Shahed với số lượng lớn, thường xuyên triển khai hàng trăm UAV trong một đêm để áp đảo hệ thống phòng không của Ukraine.
Trước tình hình này, Ukraine đối mặt với hai thách thức lớn: sự thiếu hụt hệ thống phòng không tiên tiến từ phương Tây, chẳng hạn như hệ thống tên lửa Patriot và chi phí cao khi sử dụng tên lửa trị giá hàng triệu USD để bắn hạ các UAV Shahed có giá chỉ khoảng 20.000 USD.
Để giải quyết vấn đề này, Ukraine đã chuyển hướng sang phát triển các UAV đánh chặn nội địa, một giải pháp chi phí thấp nhưng hiệu quả, được mệnh danh là dự án ‘Clear Sky’ (bầu trời trong xanh) nhằm bảo vệ Kyiv và các khu vực khác.
UAV đánh chặn của Ukraine là máy bay không người lái được thiết kế đặc biệt để phát hiện, truy đuổi và vô hiệu hóa các UAV tấn công của đối phương, chủ yếu là Shahed.
Công nghệ Skynex, phòng không mới của Ukraine khiến UAV Nga 'bay màu' trong tích tắc UAV Shahed có tốc độ cao, di chuyển thẳng với vận tốc khoảng 150-180 km/h, khiến việc truy đuổi trở thành thách thức.
Các UAV đánh chặn của Ukraine, như mẫu ‘Win Hit’ của hệ thống Odin, được thiết kế với tốc độ tối đa lên đến 300km/h, cho phép không chỉ đuổi kịp mà còn vượt qua mục tiêu.
Một số mẫu khác, như ‘Sting’ của Wild Hornets, sử dụng phương pháp va chạm trực tiếp để vô hiệu hóa UAV địch mà không cần đầu đạn, giúp giảm chi phí sản xuất.
Một trong những ưu điểm lớn nhất của UAV đánh chặn là giá thành sản xuất thấp, chỉ khoảng 500-2.000 USD mỗi chiếc, so với hàng triệu USD cho một quả tên lửa phòng không.
Điều này cho phép Ukraine triển khai số lượng lớn UAV đánh chặn để đối phó với các đợt tấn công quy mô lớn của Nga.
Một số UAV đánh chặn của Ukraine được trang bị radar có khả năng phát hiện mục tiêu trong phạm vi 25-30km, mặc dù thời gian phản ứng ngắn do tốc độ của Shahed đòi hỏi hệ thống phải hoạt động nhanh và chính xác.
Ngoài ra, các UAV này có thể sử dụng các phương pháp chiến tranh điện tử (electronic warfare) để làm mất tín hiệu hoặc làm lệch hướng UAV đối phương.
Ukraine đã phát triển nhiều loại UAV đánh chặn, từ các mẫu có hình dạng giống cánh bay (flying wings) đến các thiết kế giống vây tên lửa.
Một số mẫu được điều khiển thủ công, trong khi những mẫu khác hoạt động tự động hoặc bán tự động, tùy thuộc vào tình huống chiến đấu.
Máy bay không người lái đánh chặn FPV tốc độ cao ODIN Win Hit với cấu hình phóng thẳng đứng, được thiết kế để tấn công và tiêu diệt các loại đạn bay lởn vởn (loitering munitions) của đối phương khi đang bay. (Nguồn: ODIN). Hiệu quả trong thực chiến
Hệ thống UAV đánh chặn của Ukraine đã chứng minh được hiệu quả đáng kể trong việc bảo vệ Kyiv.