
Ngày 27-6, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội) vừa báo cáo về một trường hợp nữ bệnh nhân 15 tuổi, bị nhiễm khuẩn tụ cầu vàng sau khi tự nặn mụn và bôi thuốc không rõ nguồn gốc lên mặt.
Vi khuẩn sau đó nhanh chóng tấn công não bộ, gây ra tình trạng nhiễm trùng máu và suy phổi. Dù được thở máy và lọc máu liên tục, bệnh nhân không đáp ứng điều trị. Gia đình sau đó xin đưa bệnh nhân về nhà. Không lâu sau, nữ sinh tử vong do sốc nhiễm khuẩn nặng.

Sở dĩ được gọi là tụ cầu vàng vì vi khuẩn này sẽ phát triển các khuẩn lạc màu vàng khi các bác sĩ xét nghiệm trên đĩa thạch.
Tụ cầu vàng có tên khoa học là Staphylococcus aureus. Đó là một loại vi khuẩn gram dương, hình cầu, thường sống trên da hoặc trong mũi của người.
Sở dĩ được gọi là tụ cầu vàng vì vi khuẩn này sẽ phát triển các khuẩn lạc màu vàng khi các bác sĩ xét nghiệm, phân lập và nuôi cấy nó bên trong môi trường đĩa thạch.
Tụ cầu vàng thường được tìm thấy ở những bệnh nhân bị nhiễm trùng, từ nhẹ như viêm da, mụn nhọt, trứng cá, cho đến những tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng hơn như viêm phổi, viêm nội tâm mạc, nhiễm trùng máu.
Sự nguy hiểm của chủng vi khuẩn này nằm ở chỗ nó có thể xâm nhập qua những vết trầy xước nhỏ trên da và lan rất nhanh, biến một bệnh nhiễm trùng nhẹ thành những tình trạng nặng như nhiễm trùng nặng.

Tụ cầu vàng xâm nhập qua vết thương hở có thể tấn công vào nhiều cơ quan nội tạng của cơ thể bao gồm cả não bộ.
Và bởi Staphylococcus aureus cực kỳ kháng kháng sinh, loại vi khuẩn này có khả năng đa kháng thuốc hoặc thậm chí kháng toàn bộ các lớp thuốc kháng sinh hiện có của con người, việc điều trị các tình trạng nhiễm khuẩn nặng do Staphylococcus aureus là cực kỳ khó.
Bệnh nhân sẽ tử vong trước khi tìm được loại thuốc phù hợp với mình, hoặc trong một số trường hợp, hoàn toàn không có thuốc để điều trị Staphylococcus aureus.
Nhưng làm thế nào việc nặn chỉ một nốt mụn nhỏ trên mặt lại có thể dẫn đến nhiễm trùng não và tử vong?
Trên thực tế, nguy cơ đó là rất hiếm nhưng không phải không thể xảy ra. Trên mặt mỗi chúng ta đều có một khu vực mà các bác sĩ da liệu gọi là "tam giác tử thần".
Đó là một tam giác cân có đỉnh ở ấn đường (vị trí trên sống mũi giữa 2 lông mày) và đáy nằm ngang bao bọc lấy mép và phần môi trên.
Sở dĩ nó gọi là tam giác tử thần vì nhiễm trùng xảy ra ở khu vực này rất gần với một cấu trúc bên trong mũi gọi là xoang hang.

Xoang hang là một khoang của sọ não chứa dày đặc các dây thần kinh và tĩnh mạch lớn dẫn lên não. Do đó, nhiễm trùng xảy ra ở khu vực này có nguy cơ đưa thẳng vi khuẩn lên não gây nhiễm trùng, áp xe, viêm màng não hoặc tạo ra các huyết khối gây đột quỵ.
Đặc biệt, nhiễm trùng xoang hang có diễn tiến bệnh rất nhanh, bệnh nhân rất dễ tử vong nếu không được chẩn đoán kịp thời và điều trị, hoặc phương pháp điều trị không đáp ứng như kháng sinh không có tác dụng với các chủng vi khuẩn kháng thuốc.
Vì sự nguy hiểm này, các bác sĩ khuyến cáo mọi người không nên thực hiện bất kỳ hành vi nào gây ra nguy cơ nhiễm trùng trong vùng tam giác tử thần, chẳng hạn như xỏ khuyên, nhổ lông mũi, cạo râu quá sát…

Hệ thống mạch máu trong xoang hang dẫn thẳng lên não bộ.
Nặn mụn cũng là một hành vi gây ra nguy cơ nhiễm trùng ở vùng tam giác tử thần trên mặt và nên tránh. Ngoài ra, các bác sĩ cho biết bạn nên tránh hoàn toàn việc nặn mụn, chứ không chỉ riêng vùng tam giác tử thần.
Gần đây, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương Hà Nội cũng tiếp nhận một ca bệnh viêm mô bào nghiêm trọng cũng do vi khuẩn tụ cầu vàng gây ra.
Bệnh nhân là nữ 32 tuổi có thói quen nặn mụn bằng tay. 6 ngày trước nhập viện, chị đã dùng tay để nặn mụn ở trán, sau đó bôi thêm thuốc trị mụn. Vài ngày sau, vùng trán bắt đầu sưng nề, đỏ tấy, xuất hiện mủ vàng, lan rộng đến cả vùng mắt trái kèm sốt và đau nhức dữ dội.

Ảnh bệnh nhân do bệnh viện cung cấp.
Sau 2 ngày điều trị không hiệu quả tại một phòng khám tư, chị được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng thể trạng suy kiệt, vùng trán sưng đỏ, đau nhức, xuất hiện khối áp xe chứa mủ. Bệnh nhân được chẩn đoán bị viêm mô bào dưới da vùng mặt.
Nếu không được điều trị kịp thời tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương Hà Nội, tình trạng viêm mô bào này cũng có thể dẫn tới nhiễm trùng máu và tử vong.
Vậy để xử lý mụn, bạn nên làm gì?
Các bác sĩ cho biết mụn là trình trạng xuất hiện khi lỗ chân lông hoặc nang lông bị tắc nghẽn do dầu trên da hoặc tế bào chết bít lại.
Có 2 loại mụn phổ biến nhất là mụn đầu đen và mụn bọc. Với mụn đầu đen, đây là loại mụn không gây sưng mà chỉ khiến lỗ chân lông có màu đen. Loại mụn này có thể được gắp ra mà không gây ra biến chứng nguy hiểm.
Còn mụn bọc thì khác. Nó xảy ra khi lỗ chân lông bị tắc hoàn toàn và da đóng lại thành bọc xung quanh. Loại mụn này có thể kích hoạt phản ứng miễn dịch, gây ra các nốt đỏ, chứa mủ và đau sâu hơn bên trong da, được gọi là mụn viêm.

Mụn đầu đen (bên trái) và mụn bọc (bên phải).
Nếu bạn nặn bất kỳ loại mụn nào có bọc, khả năng là bạn sẽ gây hại nhiều hơn là có lợi, đặc biệt là đối với các mụn còn đỏ, sưng đau và chưa "chín", hay không có phần giữa màu trắng.
Hành động nặn mụn bọc có thể gây ra một loạt phản ứng viêm khiến vùng xung quanh mụn trông đỏ hơn. Bạn cũng có khả năng làm lây lan vi khuẩn trong mụn, có thể dẫn đến nhiễm trùng sâu hơn, thay đổi sắc tố da và để lại sẹo rỗ.
Để kiểm soát mụn mà không cần nặn, các bác sĩ khuyên bạn nên dùng băng hydrocolloid, còn được gọi là miếng dán mụn. Trước hết, việc dùng băng dán mụn sẽ che nó khỏi tầm mắt, có tác dụng tâm lý giúp ngăn bạn có thôi thúc phải nặn chúng.
Thứ hai, băng dán mụn chứa hydrocolloid giúp giữ ẩm, làm dịu da và hỗ trợ mụn nhanh lành hơn.

Miếng dán mụn hydrocolloid
Nếu không thể mua băng dán mụn chuyên dụng, bạn có thể sử dụng gạc sạch, nhúng nước ấm và đắp lên vùng mụn từ 10-15 phút. Điều này có tác dụng hút mủ trong mụn lên bề mặt, giúp mụn nhanh "chín" và vùng da tự đẩy nhanh tốc độ chữa lành.
Nếu bạn đã làm tất cả những điều này mà mụn không hết hoặc trở nặng, hãy đến bệnh viện gặp bác sĩ da liễu để tìm phương án điều trị an toàn nhất. Trong một số trường hợp, các bác sĩ sẽ cho bạn sử dụng kháng sinh, thuốc tiêm hoặc thuốc bôi để trị mụn.
Chỉ một số rất hiếm các trường hợp mụn cần phải được nặn ra ngoài. Nhưng hãy lưu ý, điều này chỉ có thể được thực hiện bởi các bác sĩ tại bệnh viện, trong phòng kiểm soát nhiễm khuẩn và với dụng cụ vô trùng.
Còn tuyệt đối, bạn không bao giờ nên tự ý nặn mụn tại nhà, nhất là bằng tay không, thậm chí khi còn chưa rửa.
Lấy link