TV chấm lượng tử đang trở thành tâm điểm cuộc đấu về công nghệ giữa Samsung và các hãng TV đối thủ trên thị trường, chủ yếu từ Trung Quốc.
QLED là tên chỉ chung các dòng TV sử dụng công nghệ chấm lượng tử (Quantum Dot). TV và màn hình máy tính cao cấp sử dụng công nghệ chấm lượng tử có ưu điểm hiển thị dài màu rộng hơn, hình ảnh tươi tắn bắt mắt hơn đáng kể. Samsung là hãng đầu tiên thương mại hóa vào năm 2015 và công bố nhãn hiệu QLED năm 2017. Nhiều công ty khác sau đó cũng tung ra TV QLED như Sharp, LG, TCL, Hisense, Toshiba, Xiaomi, hầu hết nằm ở phân khúc cận cao cấp và cao cấp.
Tranh cãi đang diễn ra giữa các công ty chủ yếu liên quan đến từ hàm lượng chấm lượng tử trong TV bán ra, hoặc các chất cấu thành nên chúng. Samsung là công ty hiếm hoi công bố tiêu chuẩn của riêng mình với hàm lượng Quantum Dot phải trên 3.000 ppm, cho rằng cần đáp ứng con số này mới thực sự tạo ra khác biệt về chất lượng.
Tuy nhiên, việc phân định đúng sai không dễ vì chưa có quy định nào từ tổ chức trung gian hoặc liên minh nhà sản xuất về nồng độ các chất tối thiểu để một chiếc TV được coi là TV chấm lượng tử. Thậm chí, trong các công thức chế tạo ban đầu, indium và cadmium là những vật liệu cần thiết để sản xuất chấm lượng tử, nhưng cũng không nhất thiết phải có cả hai.
"Trên một thị trường ngập tràn thuật ngữ kỹ thuật và những tính năng nghe có vẻ giống nhau, sự 'chân thực' trở thành yếu tố then chốt nhưng lại thường bị bỏ qua", ông Yohan Zondak, Giám đốc bộ phận Màn hình hiển thị của Samsung khu vực Đông Nam Á và châu Đại Dương nói. Trong bài viết trên trang web chính thức tuần này, hãng Hàn Quốc cho rằng thuật ngữ QLED đang được dùng như một chiêu tiếp thị nhưng chưa chắc có đủ tiêu chuẩn cần có.
Samsung đồng thời đưa ra ba tiêu chí để QLED đạt được sự "chân thực". Đầu tiên, vật liệu chấm lượng tử phải có lớp phim Quantum Dot thực thụ. TV QLED sử dụng tấm nền chứa các hạt chấm lượng tử có thể kiểm soát ổn định và đồng đều nguồn sáng do chấm lượng tử tạo ra trên toàn bộ màn hình. Đây là yếu tố quan trọng để hiển thị sắc trắng rực rỡ, màu đen sâu và dải màu rộng hơn so với TV LCD thông thường.
Thứ hai, nồng độ chấm lượng tử phải đủ lớn. Các dòng QLED thực thụ phải có con số vượt ngưỡng tối thiểu cần thiết để đảm bảo sự khác biệt về chất lượng hiển thị. Cuối cùng, TV Quantum Dot phải không chứa cadmium để đảm bảo an toàn cho người dùng. Hãng cho biết từ năm 2014, công ty đã nghiên cứu chế tạo thành công vật liệu chấm lượng tử không có cadmium.
Trong khi đó, theo ETNews, TCL tuyên bố họ "sản xuất TV bằng chấm lượng tử QD do ba công ty cung cấp" và "lượng chấm lượng tử trong sản phẩm có thể thay đổi tùy thuộc nhà cung cấp, nhưng chắc chắn có chứa cadmium". Công ty cũng đưa ra các thử nghiệm thực tế có chất này trong TV của hãng bán ra, do Guangdong Region Advanced Materials - một trong những nhà cung cấp tấm nền chấm lượng tử của TCL - cung cấp.
Ngoài công bố các thử nghiệm có thể "xác nhận đặc tính huỳnh quang của QD", công ty Trung Quốc còn đưa ra quang phổ được cho là mô tả sự hiện diện của các chấm lượng tử trong các tấm nền TV. TCL cũng đặt dấu hỏi về các thử nghiệm bất lợi cho hãng do Hansol Chemical - nhà cung cấp vật liệu QD chính cho Samsung và LG - nộp đơn khiếu nại vào tháng 11/2024.
Các chuyên gia nhận định chấm lượng tử là công nghệ đem đến trải nghiệm xem khác biệt cho TV, đặc biệt trong việc thể hiện màu sắc. Tuy nhiên, việc chưa có các quy chuẩn chung trong ngành đã gây ra tranh cãi giữa các nhà sản xuất cũng như đem đến sự khó khăn cho người dùng trong việc lựa chọn, so sánh sản phẩm.
Theo công ty theo dõi thị trường Omdia, 2,75 triệu TV QLED sử dụng công nghệ chấm lượng tử được xuất xưởng trong năm 2024, chiếm 10,9% tổng số TV xuất xưởng trên toàn cầu. Samsung, nhà sản xuất TV lớn nhất thế giới, có 7 năm liên tiếp đứng đầu mảng TV QLED với 39,3% thị phần năm 2024, xếp thứ hai là TCL với 23,3% thị phần. Đây cũng là năm thứ 19 liên tiếp công ty Hàn Quốc dẫn đầu thị trường TV toàn cầu với 17,6% thị phần. Hai vị trí xếp sau đều thuộc về hãng Trung Quốc, với Hisense chiếm 14% thị phần còn TCL là 13,9%.
Hoài Anh