Động thái này đánh dấu một sự chuyển đổi chiến thuật nhằm giải quyết những thách thức hiện đại trên chiến trường, nơi công nghệ drone đang định hình lại cách thức giao tranh.
Mô tô điện chiến thuật Etendard Spectre: Đột phá công nghệ mới cho bộ binh
Sự thống trị của các drone Ukraine, đặc biệt là các drone FPV (góc nhìn thứ nhất), đã gây ra tổn thất nặng nề cho quân đội Nga. Theo báo cáo, drone hiện chiếm tới 70% thương vong của binh sĩ Nga và phá hủy nhiều xe bọc thép hơn bất kỳ loại vũ khí nào khác. Trước tình trạng thiếu hụt xe bọc thép và sự kém hiệu quả của các xe tăng Liên Xô cũ trên địa hình Ukraine, Nga đã chuyển sang sử dụng xe máy/mô tô, xe địa hình (ATV), xe buggy và thậm chí cả xe điện để thực hiện các cuộc tấn công nhanh.
Chiến thuật này tập trung vào tốc độ và tính cơ động. Với tốc độ di chuyển khoảng 72 km/h trên địa hình gồ ghề, xe máy cho phép các đơn vị Nga vượt qua các khu vực trống trải – nơi dễ bị drone phát hiện và tấn công – trong thời gian ngắn, từ 5 đến 10 phút, trước khi drone kịp phản ứng. Đội hình phân tán và khả năng cơ động cao cũng khiến mô tô trở thành mục tiêu khó nhắm bắn hơn đối với pháo binh và drone Ukraine.
Nga sử dụng xe máy đối phó với máy bay không người lái (drone) Ukraine. Ảnh: rbc Hiệu quả và hạn chế của chiến thuật mới
Xe máy và các phương tiện tương tự cho phép Nga thăm dò phòng tuyến Ukraine nhanh chóng, xác định điểm yếu trước khi triển khai xe bọc thép hạng nặng. Điều này giúp giảm nguy cơ tổn thất các tài sản quân sự đắt giá.
Nga sử dụng xe máy để triển khai các đơn vị bộ binh trong “làn sóng đầu tiên” của các cuộc tấn công đa tầng, bảo toàn xe bọc thép và tập trung vào việc làm suy yếu phòng tuyến Ukraine.
Tốc độ và đội hình phân tán của mô tô làm giảm hiệu quả của các cuộc tấn công bằng drone, vốn cần thời gian để định vị và tấn công mục tiêu.
Dữ liệu từ Ukraine cho thấy phần lớn các cuộc tấn công bằng mô tô thất bại, với tỷ lệ tử vong cao. Cuộc tấn công vào Pokrovsk ngày 17/4/2025 dẫn đến 100 mô tô và 240 binh sĩ Nga bị tiêu diệt. Tương tự, tại Vilne Pole, 70 mô tô và 90 binh sĩ bị tiêu diệt.
Xe máy không có khả năng chống chịu trước hỏa lực, mìn hoặc drone, khiến binh sĩ dễ bị tổn thương. Các chiến trường đầy rẫy xác mô tô và lốp xe cháy rụi là minh chứng cho nhược điểm này.
Dù có thể gây rối loạn tạm thời, các cuộc tấn công bằng xe máy chủ yếu nhắm vào các đơn vị đặc biệt như pháo cối và đội drone, thay vì tạo ra bước đột phá chiến lược. Chúng hoạt động như một phần của chiến thuật “ngàn vết cắt”, làm suy yếu dần phòng tuyến Ukraine nhưng không đủ để thay đổi cục diện chiến trường.
Ý nghĩa chiến lược
Chiến thuật sử dụng mô tô phản ánh sự thích nghi của Nga trước những hạn chế về công nghệ và nguồn lực. Trong khi Ukraine tận dụng lợi thế công nghệ drone và pháo binh hiện đại, Nga dựa vào nguồn nhân lực dồi dào và các phương tiện giá rẻ, dễ tiếp cận để duy trì áp lực. Việc tích hợp các đơn vị xe máy vào lực lượng chính quy, được hỗ trợ bởi tác chiến điện tử và trang bị hai binh sĩ mỗi xe, cho thấy Moskva đang cố gắng chính thức hóa chiến thuật này.
Tuy nhiên, chiến thuật xe máy cũng bộc lộ những điểm yếu chiến lược của Nga. Việc phụ thuộc vào các phương tiện không bọc thép và chấp nhận tổn thất nhân mạng cao cho thấy sự thiếu hụt trang thiết bị hiện đại và khó khăn trong việc duy trì các đơn vị xe tăng. Trong khi đó, Ukraine, với sự hỗ trợ của các đồng minh phương Tây, tiếp tục nâng cấp công nghệ drone và pháo binh, tạo ra thách thức lớn hơn cho các cuộc tấn công của Nga.
Xe máy Nga vượt qua một bãi mìn. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga Tương lai của chiến thuật mô tô
Sự gia tăng sử dụng mô tô, xe buggy và các phương tiện tương tự cho thấy chiến tranh hiện đại đang thay đổi. Dưới bầu trời bị kiểm soát bởi drone, các phương tiện nhanh, rẻ và cơ động trở thành lựa chọn khả thi để đối phó với công nghệ giám sát và tấn công từ trên không.
Tuy nhiên, để chiến thuật này hiệu quả hơn, Nga cần cải thiện khả năng bảo vệ cho các tay lái, tích hợp tốt hơn với tác chiến điện tử và phối hợp chặt chẽ với các đơn vị xe bọc thép.
Trong khi đó, Ukraine cần tiếp tục phát triển các biện pháp đối phó, chẳng hạn như tăng cường sử dụng drone tốc độ cao hoặc cải thiện khả năng phát hiện mục tiêu từ xa. Cuộc đua giữa tốc độ của mô tô và khả năng tấn công của drone sẽ tiếp tục định hình chiến trường.
Chiến thuật sử dụng xe máy của Nga là một ví dụ điển hình về sự thích nghi trong chiến tranh hiện đại, nơi công nghệ và chiến thuật phải liên tục phát triển để đối phó với nhau. Dù mang lại lợi thế về tốc độ và tính cơ động, chiến thuật này đi kèm với tổn thất lớn và hiệu quả chiến lược hạn chế.
Trong bối cảnh drone ngày càng đóng vai trò quan trọng, cuộc chiến trên chiến trường Ukraine không chỉ là cuộc đối đầu giữa các lực lượng mà còn là cuộc chiến giữa con người, máy móc và sự sáng tạo chiến thuật. Nga có thể tiếp tục đẩy mạnh chiến thuật xe máy, nhưng để thay đổi cục diện, họ cần vượt qua những giới hạn hiện tại và đối mặt với sự phản kháng ngày càng tinh vi từ phía Ukraine.