AI (trí tuệ nhân tạo) đang phát triển nhanh đến mức khiến nhiều ngành nghề phải đặt lại câu hỏi: điều gì sẽ là "không thể thay thế"? Trong số đó, nhiếp ảnh - vốn được xem là lĩnh vực đòi hỏi kỹ thuật, cảm xúc và sự sáng tạo cá nhân cao - cũng đang phải đối mặt với làn sóng thay đổi mạnh mẽ.
Ảnh cưới "ảo" đang trở thành thật
Không còn là viễn cảnh xa xôi, việc tạo ra một bộ ảnh cưới đẹp, sắc nét và có cảm giác "rất thật" giờ đây hoàn toàn có thể thực hiện nhờ công nghệ AI. Các công cụ như Midjourney, DALL·E hay đặc biệt là Stable Diffusion đã cho thấy khả năng "hô biến" từ vài dòng mô tả văn bản hoặc vài tấm ảnh khuôn mặt thành những hình ảnh ấn tượng: từ cảnh biển xanh ở Maldives đến tháp Eiffel tại Paris, từ rừng thông đến studio ánh sáng lung linh.
1 ví dụ cho bộ ảnh cưới được kết hợp từ các nguồn ảnh thật khác nhau, tạo ra bởi AI và những dòng prompt. Nguồn: RC Hoàng.
Thậm chí, người dùng không cần phải biết chụp ảnh, chỉ cần có ý tưởng và một chút kiên nhẫn với công cụ, là đã có thể tạo ra những "tác phẩm" khiến người ngoài không phân biệt được đâu là thật, đâu là giả.
Bài đăng gây hiểu nhầm và câu chuyện phía sau
Trong bối cảnh đó, một bài đăng gần đây của nhiếp ảnh gia Khôi Lê - người có gần 12 năm kinh nghiệm trong ngành ảnh cưới - đã tạo ra không ít tranh luận. Anh chia sẻ lại một bộ ảnh cưới được tạo hoàn toàn bằng AI (bởi một người dùng khác trong cộng đồng AI) kèm theo caption:
"Cách đây hơn 1 năm mình nói là sẽ có ngày chụp ảnh pre-wedding trong studio chỉ cần gửi 2 cái ảnh chụp mặt cô dâu chú rể, còn lại để AI lo. Nay thì nó thành sự thật rồi 😅."
Bài chia sẻ của nhiếp ảnh gia Khôi Lê về việc dùng AI để "chụp" ảnh pre-wedding.
Không ít người vì vậy hiểu lầm rằng anh đang cổ vũ cho xu hướng ảnh cưới "mì ăn liền" bằng AI - điều mà anh khẳng định là không đúng.
AI có thể thay thế ai, và không thể thay thế ai?
Theo anh Khôi Lê, AI chắc chắn có thể thay thế những photographer làm nghề một cách máy móc, sản xuất hàng loạt các bộ ảnh giống nhau chỉ khác gương mặt nhân vật chính. Những người chọn phục vụ phân khúc khách hàng chỉ quan tâm đến giá rẻ và "có ảnh đẹp để đăng" mà không cần trải nghiệm hay cảm xúc, sẽ là những người đầu tiên bị ảnh hưởng.
Nhưng với những ai làm ảnh bằng sự quan sát, đồng hành, kết nối với khách hàng - đặc biệt là phong cách ảnh phóng sự cưới - thì AI không thể tái tạo được cảm xúc thật sự.
Anh cũng cho biết, mình luôn khuyến khích sử dụng AI như một công cụ hỗ trợ, ví dụ như:
Lọc ảnh nhanh trong hàng trăm file RAW
Chỉnh sáng cơ bản đồng loạt
Dùng Photoshop AI để tái tạo lại phần tay, chân bị cắt, hoặc xóa vật thể gây nhiễu như dây điện, thùng rác…
Tuy nhiên, anh nhấn mạnh: "Đừng dùng AI để vẽ nên những thứ không tồn tại, dựng lên khung cảnh, ánh sáng giả - vì khi đó bức ảnh không còn phản ánh thực tế nữa."
Nghề ảnh - vẫn là một nghề cần trái tim
Khôi Lê là người đề cao tính chân thật trong nhiếp ảnh. Những bức ảnh cưới anh chụp đều mang đậm dấu ấn phóng sự, ghi lại các khoảnh khắc trong ngày cưới theo cách tự nhiên nhất có thể. Theo anh, đó là thứ AI không bao giờ có thể thay thế.
Tại một talkshow gần đây, anh đã nói:
"Máy móc có thể mô phỏng mọi thứ - trừ trái tim."
"Cảm xúc thật không thể render."
"Trải nghiệm thật không đến từ những câu prompt."
"Những bức ảnh có hồn - không đến từ công nghệ A.I."
Và, anh cũng không quên nhắn nhủ các bạn trẻ muốn theo nghề ảnh rằng đừng chỉ dùng AI mà hãy học nhiếp ảnh một cách nghiêm túc. Hãy học về ánh sáng, bố cục, cảm xúc, cách làm việc với khách hàng. AI sẽ giúp bạn làm nhanh hơn, nhưng không giúp bạn hiểu khách hàng hơn.
Vậy có nên dùng AI trong nhiếp ảnh?
Câu trả lời là: Có, nhưng chỉ như một công cụ hỗ trợ. AI rất mạnh trong việc xử lý ảnh nhanh, tối ưu quy trình hậu kỳ, gợi ý concept… Nhưng nó không thể thay thế được chiếc máy ảnh, đôi mắt quan sát, trái tim cảm nhận và khả năng tương tác với con người - những yếu tố làm nên một nhiếp ảnh gia thực thụ.
Nếu bạn muốn làm nghề ảnh một cách chân chính và bền vững, hãy xem AI là trợ lý, không phải là người cầm máy thay bạn. Hãy trân trọng sự thật, cảm xúc và câu chuyện đằng sau mỗi khung hình, vì đó là thứ mà dù công nghệ có đi xa đến đâu vẫn không thể sao chép được.
Lấy link