Một buổi tối tại Thâm Quyến, nhóm kỹ sư phần mềm tụ tập trong không gian làm việc mờ mờ, gõ phím điên cuồng khi theo dõi hiệu suất của hệ thống AI mới.
Tiếng vo ve từ máy chủ hòa lẫn với ánh sáng từ những màn hình độ phân giải cao. Họ đang thử nghiệm Manus, AI Agent có khả năng suy nghĩ và hành động độc lập.
Chỉ trong vài giờ nữa, sự xuất hiện của nó vào ngày 6/3 sẽ gây chấn động cộng đồng AI toàn cầu, khơi dậy cuộc tranh luận sôi nổi đã sôi sục hàng thập kỷ: Điều gì xảy ra khi AI ngừng xin phép và bắt đầu tự đưa ra quyết định riêng?
Manus không chỉ là một chatbot bình thường. Nó là AI Agent tự chủ đầu tiên của thế giới, một hệ thống không chỉ hỗ trợ con người mà còn thay thế họ.
Từ phân tích giao dịch tài chính đến quét hồ sơ ứng viên, Manus điều hướng thế giới số mà không cần sự giám sát của con người, ra quyết định nhanh và chính xác đến nỗi các chuyên gia dày dặn kinh nghiệm khác cũng không sánh kịp.
Về bản chất, nó là một nhà khoa học số được đào tạo để thực hiện nhiều công việc trong các ngành khác nhau mà không hề do dự.
Yichao "Peak" Ji, một trong những người sáng lập Manus AI. Ảnh chụp màn hình. Song, làm thế nào mà Trung Quốc, thường bị đánh giá là đi sau Mỹ trong nghiên cứu AI cơ bản, tạo ra một thứ mà Silicon Valley vẫn còn xem là lý thuyết? Và quan trọng hơn, nó có ý nghĩa thế nào đối với cán cân quyền lực trong AI?
“Khoảnh khắc DeepSeek”
Cuối năm 2024, DeepSeek ra mắt mô hình AI giá rẻ, hiệu suất cao đối đầu với GPT-4 của OpenAI. Nó được ví như “khoảnh khắc Sputnik” của giới AI, cũng là dấu hiệu hữu hình đầu tiên cho thấy các nhà nghiên cứu Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách trong khả năng của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM).
Tuy nhiên, Manus đại diện cho điều hoàn toàn khác biệt: nó là một tác nhân (Agent) – hệ thống AI biết suy nghĩ, lên kế hoạch và hành động độc lập.
Đó là thứ phân biệt Manus với các đối thủ phương Tây. Trong khi ChatGPT và Google Gemini cần con người nhập lời nhắc (prompt), Manus không cần hướng dẫn. Thay vào đó, nó được thiết kế để tự làm việc, tiếp cận thông tin mới, chủ động điều chỉnh cách tiếp cận.
Chẳng hạn, khi cung cấp một tập hồ sơ ứng viên, Manus không chỉ xếp hạng mà còn đọc từng hồ sơ một, trích xuất các kỹ năng liên quan, đối chiếu với xu hướng thị trường và đưa ra quyết định tuyển dụng được tối ưu hóa bằng file Excel tự tạo.
Khi yêu cầu “tìm một căn hộ ở San Francisco”, Manus không chỉ xem kết quả tìm kiếm mà còn cân nhắc tỷ lệ tội phạm, xu hướng thuê nhà, thậm chí cả kiểu thời tiết để đưa ra danh sách rút gọn phù hợp với người dùng.
Nhân viên vô hình
Manus có thể ví như một trợ lý vô hình, sử dụng máy tính như bạn vẫn làm ngoại trừ một việc: nó không bao giờ biết mệt. Chìa khóa nằm ở cấu trúc đa tác nhân (multi-agent).
Thay vì dựa vào một mạng thần kinh duy nhất, Manus hoạt động như một giám đốc giám sát nhóm các agent phụ chuyên biệt. Khi được giao một nhiệm vụ phức tạp, nó chia nhỏ vấn đề thành từng cấu phần rồi chỉ định cho từng agent và kiểm tra tiến độ.
Cấu trúc này giải quyết quy trình làm việc nhiều bước mà trước đây cần đến nhiều công cụ AI làm việc cùng nhau.
Một điểm khác biệt nữa nằm ở hoạt động không đồng bộ dựa trên đám mây. Trợ lý AI truyền thống cần tương tác chủ động từ người dùng, còn Manus làm việc trong nền và chỉ thông báo người dùng khi kết quả sẵn sàng.